Z tego filmu dowiesz się:

  • jak korzystać z tabel,
  • z czego składa się tabela,
  • czym różni się wiersz od kolumny.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Wyobraź sobie, że czekasz na swój lot numer SK4417 do Oslo. Samolot miał odlecieć o godzinie 14:00 ale wylot został opóźniony o kwadrans. Masz więcej czasu na dostanie się do bramki numer 22 gdzie odbędzie się odprawa. Widzisz, ile informacji uzyskaliśmy z jednej prostej tabelki? Nie każdy z nas ma okazję codziennie podróżować samolotami. Ale komunikacją publiczną jak najbardziej. Oto rozkład jazdy krakowskiego tramwaju linii 11. Być może podróżujesz nim codziennie do szkoły. Jak korzystać z tak zbudowanego rozkładu jazdy? Pewnie domyślasz się że rozkład jazdy jest tabelą. A każda tabela jest zbudowana z kolumn oraz wierszy. Pozycje ułożone pionowo tworzą kolumnę. Nasza tabela ma 4 kolumny. Zatytułowane odpowiednio: godzina dzień powszedni, soboty oraz święta. Pozycje ułożone poziomo tworzą wiersz. Nasza tabela ma kilkanaście wierszy. Spróbujmy teraz odpowiedzieć na kilka prostych pytań. Powiedzmy, że jest czwartek, godzina 7:10. O której odjeżdża najbliższy tramwaj? Jak myślisz, jak to sprawdzić? W kolumnie zatytułowanej godziny musimy znaleźć odpowiednią godzinę. W naszym przypadku jest to 7:00. Teraz poruszamy się w odpowiednim wierszu. Gdzie będziemy szukać czwartku? W dniach powszednich, w sobotach czy w świętach? Oczywiście w dniach powszednich. Wiemy, że tramwaj odjeżdża o 7:18, 7:38 i 7:58. Jako, że mamy 7:10 to najbliższy tramwaj odjeżdża o 7:18. Godziny odjazdów to nie jedyna informacja jaką możemy odczytać z rozkładu. Przede wszystkim podana jest nazwa przystanku na którym w danej chwili się znajdujesz. To przystanek Mały Płaszów. Oprócz tego zawarta jest również lista wszystkich przystanków na danej trasie. Często zamieszczone są również dodatkowe informacje. Jak objazdy, utrudnienia w ruchu i tak dalej. Spróbujemy teraz odpowiedzieć na kolejne pytanie. O której odjeżdża ostatni tramwaj we wtorkowy wieczór? Wtorek to dzień powszedni. Więc informacji będziemy szukać w tej kolumnie. Jaką godzinę musimy znaleźć tutaj? Szukamy ostatniej godziny do której przypisano kurs. To 23:00. Odczytujemy, o której odjeżdżają tramwaje na przecięciu tego wiersza oraz tej kolumny. Widzimy, że ostatni tramwaj we wtorek odjeżdża o 23:17. Jest sobota, godzina 18:00. Do przystanku Mały Płaszów idziesz 10 minut. O której godzinie będziesz miał najbliższy tramwaj? Skoro wychodzisz o 18:00 a do przystanku idziesz 10 minut to będziesz tam o 18:10. Trzeba sprawdzić jaki tramwaj odjeżdża najbliżej tej godziny. Godzina 18:00 oraz soboty. Najbliżej 18:10 odjeżdża tramwaj o 18:12. Na ten tramwaj będziesz czekał dwie minuty. Ile przystanków dzieli Cię od przystanku Korona? Tym razem zatrzymaj film i odpowiedz na to pytanie samodzielnie. Następnie włącz film ponownie i porównaj swoją odpowiedź z moją. Jesteśmy na przystanku Mały Płaszów. Przystanek Korona jest tutaj. Dzieli nas od niego 1 2 3 4 5 6 7 8 przystanków. Ile minut muszę czekać na najbliższy tramwaj jeżeli na przystanek przyszedłem w czwartek o 15:30? Na to pytanie również odpowiedz samodzielnie. A potem porównaj swoją odpowiedź z moją. Czwartek to dzień powszedni. Najbliżej 15:30 jest tramwaj o 15:38. W takim razie będę na niego czekał 8 minut. Ile tramwajów odjeżdża w Wielkanoc pomiędzy 9:00 a 11:00? Ponownie rozwiąż to zadanie samodzielnie. Wielkanoc to święto dlatego skorzystamy z tej kolumny. Między 9:00 a 10:00 odjeżdżają 3 tramwaje. Między 10:00 a 11:00 kolejne 3. Dlatego między 9:00 a 11:00 odjedzie 6 tramwajów. Po takim ćwiczeniu żaden rozkład jazdy nie będzie Ci straszny. Wyobraź sobie teraz, że poszedłeś na przekąskę do baru szybkiej obsługi. Pamiętaj jednak, że odpowiednie odżywianie to podstawa zdrowego trybu życia. W karcie dań zawarta jest tabela wartości odżywczych. Podobnie jak poprzednia składa się ona z wierszy oraz z kolumn. Z ilu wierszy składa się ta tabela? Z pięciu. Pierwszy, drugi, trzeci, czwarty oraz piąty. A z ilu składa się kolumn? Również z pięciu. To pierwsza kolumna. Tutaj druga. Odpowiednio trzecia, czwarta i piąta. Tutaj są zamieszczone nazwy produktów podawanych w tej restauracji. Natomiast tutaj wartości odżywcze w 100 gramach tychże produktów. Odpowiednio jest to: energia w kilokaloriach, tłuszcze węglowodany oraz białka. Tłuszcze, węglowodany oraz białka podane są w gramach. Który posiłek zawiera najwięcej węglowodanów? Zawartość węglowodanów jest zamieszczona w tej kolumnie. Największa wartość to 36. Sprawdzamy jakiego produktu dotyczy ta wartość. I okazuje się, że najwięcej węglowodanów zawierają frytki. Co zawiera więcej białka 100 gramów sałatki z kurczakiem czy 100 gramów lodów czekoladowych? Zawartość białka podana jest w tej kolumnie. Wiersz dotyczący sałatki z kurczakiem jest tutaj. Na przecięciu tego wiersza i tej kolumny odczytujemy wartość 9 gramów. To oznacza, że w 100 gramach sałatki z kurczakiem znajduje się 9 gramów białka. Wiersz dotyczący lodów czekoladowych jest niżej. Jest tutaj umieszczona wartość 4 gramy. To oznacza, że w 100 gramach lodów czekoladowych znajduje się 4 gramy białka. W takim razie więcej białka znajdziemy w sałatce. Duży hamburger waży 300 gramów. Ile kilokalorii i tłuszczy zawiera taka porcja? Teraz zatrzymaj film i spróbuj odpowiedzieć na to pytanie samodzielnie. Następnie włącz film ponownie i porównaj swoją odpowiedź z moją. Wiemy, że w 100 gramach hamburgera jest zawarte 250 kilokalorii oraz 8 gramów tłuszczy. Żeby policzyć ile kalorii i ile tłuszczy znajduje się w porcji 300 gramów należy te wartości pomnożyć przez 3. Ponieważ w tabeli mamy podane wartości dla 100 gramów produktu. Najpierw zajmijmy się kilokaloriami. Wykonujemy działanie 3 razy 250 kilokalorii daje w rezultacie 750 kilokalorii. I teraz tłuszcze. 3 razy 8 gramów tłuszczy daje w rezultacie 24 gramy tłuszczy. W takiej porcji znajduje się 750 kilokalorii i 24 gramy tłuszczy. Aby przedstawić dane w czytelny sposób często posługujemy się tabelami. Tabele składają się z wierszy oraz kolumn. Wiersze są położone poziomo a kolumny pionowo. Zobaczyłeś właśnie film z playlisty o porządkowaniu informacji. Zachęcam Cię do zobaczenia innych filmów z tej playlisty a także do zasubskrybowania naszego kanału na YouTubie PistacjaMatematyka.

Lista wszystkich autorów

Lektor: Damian Artyszak

Konsultacja: Maria Mędrzycka

Grafika podsumowania: Valeriia Malyk

Materiały: Valeriia Malyk

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Napisy: Klaudia Abdeltawab, Раїса Скорик

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Josch13 (CC0)
jackmac34 (CC0)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg