Próbny egzamin ósmoklasisty z matematyki 2024 już w poniedziałek 22.04

- Matematyka
- Fizyka
- Chemia
- Biologia
- Technika
- Przyroda
Egzaminy
- Ósmoklasiści
- Maturzyści
Inspiracje
Współpraca
FAQ
Pi-stacja Україна

Fundacja Katalyst Education, twórca Pi-stacji, jest organizacją pożytku publicznego. Możesz wesprzeć nas przekazując swój 1,5% podatku lub darowiznę. WPŁAĆ KRS:0000558853

Znaczenie ryb

Ryby

Jak ryba w wodzie 08:18
Rozmnażanie i rozwój ryb 07:08
Znaczenie ryb 06:54

Google Classroom Microsoft Teams

Newsletter

Z tego filmu dowiesz się:

jaką rolę odgrywają ryby w przyrodzie,
jakie jest znaczenie ryb dla człowieka.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja:

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Czy wiesz, że ochronę ryb w Polsce zapoczątkował w 1578 roku król Stefan Batory? Obecnie w Polsce całkowitą ochroną prawną objętych jest 26 gatunków ryb. Kolejnych 29 gatunków objętych jest ochroną częściową, przez okres tarła wędrówki, czy dorastania narybku. To między innymi węgorz, szczupak i sum. W tym filmie przyjrzymy się rybom zwracając szczególną uwagę na rolę jaką pełnią w przyrodzie oraz na ich znaczenie dla człowieka. Dotychczas na świecie opisano ponad 40 tysięcy gatunków ryb, a wiele nadal pewnie czeka na odkrycie. W rzekach i jeziorach Polski i w przybrzeżnych wodach Morza Bałtyckiego żyje tylko promil tego bogactwa - mniej więcej 120 gatunków. Wśród rodzimych gatunków słodkowodnych najlepiej znane i najszerzej wykorzystywane są chyba karpie, pstrągi i płocie. Z ryb morskich najpopularniejsze są dorsze śledzie, szproty, makrele oraz flądry. Wiele ryb, jak na przykład tropikalne tuńczyki atlantyckie morszczuki i pacyficzne mintaje Sprowadzamy do naszych sklepów i na stoły z odległych rzek, mórz i oceanów a także, jak łososie, z hodowli zwanych akwakulturami. Głównie w celach konsumpcyjnych bo ich mięso jest łatwo przyswajalne bogate w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach oraz wiele cennych pierwiastków, jak fosfor siarkę, chlor, potas, sód, magnez, wapń, miedź i jod. Są więc ważnym składnikiem diety Nie tylko naszej. Zmielone odpady rybne, tak zwana mączka rybna, używane są do karmienia zwierząt gospodarskich oraz nawożenia roślin uprawnych. Połowy ryb na wędkę stały się dobrze rozwijającą się i dochodową gałęzią gospodarki. Ludzie płacą za możliwość połowu w wodach śródlądowych i za wyprawy łodzią na morze by na przykład tuńczyki czy marliny. Z wątroby niektórych gatunków ryb jak dorsz, rekin czy halibut pozyskuje się płynny tłuszcz, bogaty w wiele witamin i innych składników, o których opowiadamy w naszych filmach o układzie pokarmowym człowieka. Są ryby, jak nasz pstrąg potokowy czy sieja które nie tolerują brudnej wody dlatego określa się je jako żywe wskaźniki czystości rzek. Na podstawie ich liczebności można wnioskować, czy woda nadaje się na przykład do pobierania w celach gospodarczych, prania, mycia czy gotowania. W wodociągach warszawskich wybrane gatunki, na przykład certy, brzany lub wzdręgi, są zatrudniane jako testerzy czystości wody. Mieszkają w akwariach przepływowych i swoim zachowaniem alarmują, gdy z wodą w stacji filtrów dzieje się coś niedobrego. Człowiek ceni ryby także ze względu na ich piękno i grację. Ozdobne karpie, zwane koi hodowano od setek lat w Chinach i Japonii. Wśród współczesnych, popularnych rybek akwariowych często spotykamy między innymi mieczyki z Ameryki Środkowej skalary z dorzecza Amazonki czy azjatyckie bojowniki. Są i ryby, bez których trudno sobie wyobrazić postęp nauki. Dzięki rybkom Danio możemy na przykład poznawać tajniki genetyki, o których więcej dowiesz się z innych naszych filmów. Po orzeszku powiem ci co nieco o tym jak ważne są ryby w przyrodzie. Ryby to grupa bardzo zróżnicowana zarówno pod względem wyglądu jak i preferencji pokarmowych i środowiskowych. Najmniejsze nie dorastają nawet do centymetra długości. Największe, jak rekin wielorybi mierzą po kilkanaście metrów i ważą nawet ponad 20 ton. Co ciekawe, te giganty są łagodne i podobnie jak prawdziwe wieloryby fiszbinowe żywią się planktonem, który odcedzają z wody za pomocą specjalnych wyrostków na skrzelach. W ciągu godziny rekin wielorybi potrafi przefiltrować 6000 l wody! Duża część ryb to drapieżniki choć ich zdobyczą bywają nie tylko inne ryby także owady, małże, ślimaki, żaby a nawet małe ptaki i ssaki. Takim wszystkożercą niegardzącym i padliną Jest słodkowodny sum pospolity bytujący także w naszych jeziorach i rzekach. Dorasta do 2 metrów i jest pozbawiony łusek. Jego wielką głowę z szerokim otworem gębowym otacza wianuszek wąsów smakowych, które pomagają mu zlokalizować ofiary nocą i w mętnej wodzie. Sporo gatunków ryb to wegetarianie utrzymujący pod kontrolą wodną roślinność. W naszych wodach możemy spotkać z tej grupy między innymi amura czy wzdręgę. Ryby są bardzo ważnym elementem przyrody. Żywią się zwierzętami i roślinami wodnymi przez to regulują ich liczebność. Same zaś stanowią często podstawowe źródło pokarmu dla innych zwierząt, choćby z racji swojej liczebności. Jeśli nas uważnie oglądasz,na pewno potrafisz wymienić, w jaki sposób człowiek wykorzystuje ryby dla swoich celów. Wśród twoich odpowiedzi powinny się znaleźć połowy w celach konsumpcyjnych wędkarstwo sportowe wykorzystanie odpadków jako paszy i nawozu badania naukowe przemysł farmaceutyczny i suplementów diety akwarystyka. Na koniec jeszcze jedna zagadka dla Ciebie: Jaka ryba, was się pytam gdy "o" zgubi, ma kopyta? O_koń! Ryby są najliczniejszą grupą kręgowców. W środowisku naturalnym regulują liczebność wielu zwierząt i roślin, a same są cennym pokarmem dla innych gatunków w tym gadów, ptaków i ssaków. Dla ludzi stanowią cenne źródło pokarmu zarówno ze względu na walory smakowe jak i odżywcze. Przerabia się je też na mączkę którą karmi się świnie, bydło i drób oraz na nawóz użyźniający pola. Wiele ryb jest hodowanych w akwariach by ludzie mogli je podziwiać. Na dzisiaj to już wszystko. Obejrzyj pozostałe filmy z tej playlisty a po więcej materiałów zajrzyj na naszą stronę: Pistacja.TV

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Angelika Apanowicz

Lektor: Weronika Brzezińska

Konsultacja: Angelika Apanowicz

Grafika podsumowania: Anna Bednarek

Materiały: Weronika Brzezińska, Anna Bednarek

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Napisy: Małgorzata Załoga, Раїса Скорик

Montaż: Weronika Brzezińska, Anna Bednarek

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

Pi-stacja jest otwartym zasobem edukacyjnym stworzonym przez fundację Katalyst Education, który realizuje Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ: 4. Dobra Jakość Edukacji oraz 10. Mniej Nierówności.

O projekcie
Ile kosztuje Pi-stacja?
Często zadawane pytania

Kontakt
Zapisz się na newsletter
Współpracuj z nami
Zobacz, jak możesz nam pomóc

Fundacja Katalyst Education
Polityka prywatności