Z tego filmu dowiesz się:

  • w jaki sposób rozmnażają się płazy,
  • jak przebiega rozwój larwalny płazów,
  • gdzie żyją larwy, a gdzie formy dorosłe płazów.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Pamiętasz bajkę o księciu zamienionym w żabę? Znamy ją głównie z bajek braci Grimm ale w wielu wersjach tej opowieści zaczarowany książę musi spędzić noc na poduszce królewny by odzyskać ludzką postać. W naturze rzecz dzieje się trochę na odwrót i potrzeba wielu nocy by z kijanki przeobrazić się... Nie, nie w księcia, lecz w żabę. W tej lekcji zdradzę Ci kilka sekretów rozmnażania płazów, nie tylko żab. Zacznijmy zatem i wcale nie od dawno, dawno temu... Jeśli mieszkasz niedaleko stawu lub bagienka, jest szansa, że wiosną słyszysz stamtąd głośne rechu-rech albo kum-kum. Tak samce żab nawołują samice, ogłaszając że zajęły już dobre miejsca i są gotowe do przedłużenia gatunku. W przeważającej większości płazy jak ryby, potrzebują wody aby złożyć jaja, zwane skrzekiem. Zapłodnienie może być zewnętrzne jak u ryb, czyli samica składa jaja a samiec polewa je spermą. Może być też wewnętrzne, czyli samiec składa spermę we wnętrzu ciała samicy. Niezależnie od tego, jaki rodzaj zapłodnienia występuje u danego gatunku, cały rytuał odbywa się na ogół w wodzie lub w jej pobliżu. Dlaczego to takie ważne? Powiem Ci po orzeszku. Ze skrzeku wylęgają się kijanki, zupełnie niepodobne do rodziców i przystosowane wyłącznie do wodnego trybu życia. Bez wody giną, jak ryby. Choćby dlatego, że tak, jak ryby oddychają skrzelami. U żabich maluchów skrzela są zresztą podobne do tych spotykanych u ryb ale u traszek i salamander widoczne są na zewnątrz ciała w postaci pierzastych wyrostków. Wszystkie kijanki mają też ułatwiający pływanie ogon. Choćby były dziećmi płazów najzupełniej bezogonowych. Dopiero gdy przejdą przeobrażenie stają się podobne do rodziców i mogą wyjść na ląd. Wykształcają im się łapy, a znika ogon. Kijanki żab można odróżnić od tych które wylęgły się z jaj traszek, po tym że żabie maluchy przeobrażając się najpierw wykształcają tylne nogi a traszkowe - przednie. W trakcie przemiany skrzela zanikają a powstają płuca. Ale i tu są wyjątki, u niektórych tropikalnych ropuch zapłodnione jaja cały czas rozwijają się w ciele samicy a na świat przychodzą nie kijanki lecz już ukształtowane miniatury rodziców. Są gatunki, które ogon zatrzymują nawet w dorosłym życiu i takie jak aksolotle które przez całe życie zachowują skrzela. Są wreszcie i salamandry, które "zapominają" wykształcić płuc, więc po okresie larwalnym gdy zanikają im skrzela, przez resztę życia oddychają wyłącznie przez skórę. Sprawdź swoją wiedzę i powiedz jak nazywają się jaja płazów? Jasne, skrzek. A jaką nazwę noszą młodociane postacie wszystkich płazów? Kijanki. Wszystkie płazy do rozmnażania potrzebują wody. Większość składa jaja zwane skrzekiem. Ze skrzeku wylęgają się kijanki niepodobne do dorosłych osobników i przystosowane wyłącznie do życia w wodzie. Mają ogon i skrzela. Przemianę kijanki w dorosłą postać płaza nazywamy przeobrażeniem. Na dzisiaj to już wszystko. Obejrzyj pozostałe filmy z tej playlisty a po więcej materiałów zajrzyj na naszą stronę Pistacja.tv