Cykl miesięczny
Playlista:Rozmnażanie i rozwój
Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim
Z tego filmu dowiesz się:
- jakie są fazy cyklu miesiączkowego kobiety,
- jakie hormony regulują cykl menstruacyjny,
- co to jest owulacja,
- co to jest i ile trwa menstruacja.
Podstawa programowa
Autorzy i materiały
Wiedza niezbędna do zrozumienia tematu
Aby w pełni zrozumieć materiał zawarty w tej playliście, upewnij się, że masz opanowane poniższe zagadnienia.
Udostępnianie w zewnętrznych narzędziach
Korzystając z poniższych funkcjonalności możesz dodać ten zasób do swoich narzędzi.
Kliknij w ikonkę, aby udostępnić ten zasób
Kliknij w ikonkę, aby skopiować link do tego zasobu
Transkrypcja
Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.
Czy wiesz, że każda dziewczynka rodzi się
już z kompletem komórek jajowych?
Ma ich około dwóch milionów.
Do pierwszej miesiączki pozostaje jej
tylko jakieś 400 000
a w całym płodnym okresie życia
z jajników uwalnia się
zaledwie około pięciuset.
Mimo takiego zapasu, dochodzi do menopauzy
czyli momentu, w którym w jajnikach
nie pozostaje już ani jedna
zdolna do zapłodnienia komórka jajowa.
Współczesne kobiety ponad 1/3 życia
spędzają po menopauzie
czyli w czasie
gdy nie mogą już rodzić dzieci.
Jedyne inne ssaki, u których występuje
menopauza to słonie i wieloryby humbaki.
Tylko u żeńskiej połowy ludzkości
płodność jest zjawiskiem cyklicznym
związanym z indywidualnym cyklem
miesięcznym, zwanym też menstruacyjnym.
Przyjmuje się, że jeden cykl
trwa średnio 28 dni.
Choć nie do końca wiemy
dlaczego akurat tyle.
Wiadomo za to, że różnice indywidualne
są naprawdę spore i gdy jedne panie
miesiączkują co 21 dni
innym pełen cykl zajmuje aż 35.
Przez ten czas w jajniku
i błonie śluzowej macicy
zachodzą cykliczne zmiany.
Ich regularność podlega wpływowi
hormonów płciowych
estrogenów i progesteronu.
Hormony te są produkowane w jajnikach
ale kontrolę nad ich wytwarzaniem
sprawuje hormon dojrzewania
pęcherzyków jajnikowych, FSH
produkowany przez przysadkę mózgową.
W zależności od aktywności hormonów
cykl miesięczny możemy podzielić na fazy.
Za pierwszy dzień cyklu przyjmuje się
początek krwawienia miesięcznego
czyli menstruacji.
W ten sposób, ciało pozbywa się
nadmiernie rozrośniętej
błony śluzowej macicy
jeśli nie zagnieździł się w niej zarodek.
Miesiączka trwa zwykle 3-4
ale bywa, że i 7 dni.
Już od pierwszego jej dnia
pod wpływem hormonu FSH
w jajniku rozpoczyna się
dojrzewanie kolejnych pęcherzyków
a we krwi wzrasta poziom estrogenów.
To one sprawiają, że błona śluzowa macicy
grubieje, rozpulchnia się
i zwiększa się jej ukrwienie.
Macica przygotowuje się
na przyjęcie zarodka.
Fazę między końcem miesiączki
a uwolnieniem jajeczka
nazywamy przedowulacyjną.
Trwa 6-9 dni.
Gdy stężenie estrogenów
osiągnie maksimum
następuje uwolnienie
dojrzałej komórki jajowej
z pęcherzyka jajnikowego
co nazywamy jajeczkowaniem
inaczej owulacją.
Moment ten przypada mniej więcej
na 14 dzień cyklu.
Pęknięty pęcherzyk jajnikowy
pozbawiony jaja
nazywamy ciałkiem żółtym.
Zaczyna ono produkcję progesteronu
który hamuje dojrzewanie
kolejnych pęcherzyków.
Rozpoczyna się najdłuższa faza cyklu
poowulacyjna, która trwa około 14 dni.
Wysokie stężenie hormonów płciowych
podtrzymuje intensywny rozwój
błony śluzowej macicy.
To czas wyczekiwania
na zagnieżdżenie zarodka.
Jeśli do tego nie dojdzie
mniej więcej po siedmiu dniach
ciałko żółte zaczyna zanikać
a poziom estrogenów i progesteronu
powoli spada.
Gdy osiąga minimum
błona śluzowa macicy zaczyna się złuszczać
co rozpoczyna nowy cykl miesięczny.
O tym, co się stanie
jeśli dojdzie do zapłodnienia
dowiesz się w filmie
o ciąży i porodzie.
Okres rozrodczy u kobiet zaczyna się
pierwszą miesiączką.
Czas jej wystąpienia też jest
bardzo indywidualny i zależy między innymi
od odziedziczonych po rodzicach genach
sposobu odżywiania czy wysiłku fizycznego.
Za normę uznaje się zarówno
pierwszą miesiączkę w wieku 9 lat
jak i powyżej 14 roku życia.
Pierwsze miesiączki mogą nie być regularne
mieć różną długość i obfitość.
Zwykle zarówno długość cyklu
jak i obfitość krwawień ustalają się
w pierwszych latach dojrzałości płciowej.
Gdy jednak dziewczyna
nie zamiesiączkuje do 16 roku życia
powinna odwiedzić ginekologa.
Po czterdziestym roku życia
czynność jajników zaczyna słabnąć
a wraz z nią ponownie może
rozregulować się cykl miesięczny.
Ten okres nazywamy premenopauzą.
Menstruacje mogą być wtedy częstsze
lub rzadsze niż wcześniej.
Mogą też być bardziej obfite
albo przeciwnie, skąpe.
W Europie ostatnia miesiączka
czyli menopauza, pojawia się u kobiet
zwykle w pięćdziesiątym drugim roku życia.
Potem działalność jajników wygasa.
Warto zapamiętać, że czas menopauzy
można określić dopiero po fakcie.
Za ostatnią uznaje się bowiem
dopiero taką miesiączkę
po której przynajmniej
przez 12 miesięcy nie pojawiło się
kolejne krwawienie.
Warto też wiedzieć
że u kobiet po menopauzie
wszelkie krwawienia z dróg rodnych
mogą być objawem
poważnych chorób i wymagają konsultacji
z lekarzem ginekologiem.
W tej lekcji pojawiło się
kilka nowych pojęć.
Na zakończenie zatem dla Ciebie
test na pamięć.
Jak inaczej nazywamy miesiączkę?
Menstruacja, brawo.
Jak inaczej nazywamy jajeczkowanie?
Owulacja, brawo.
Podaj nazwy dwóch hormonów
regulujących cykl miesięczny kobiety.
To progesteron i estrogen.
Brawo.
Cykl miesięczny regulowany jest
przez hormony płciowe
progesteron i estrogeny.
Przebiega w czterech fazach.
Menstruacja 3-7 dni.
Faza przedowulacyjna 6-9 dni.
Owulacja, około dwudziestu czterech godzin
w połowie cyklu.
I faza poowulacyjna 14 dni.
Na dzisiaj to już wszystko.
Obejrzyj nasze pozostałe filmy z playlisty
rozmnażanie i rozwój
a po więcej materiałów
zajrzyj na naszą stronę pi-stacja.tv
Ćwiczenia
Interaktywne ćwiczenia związane z tą wideolekcją.
Materiały dodatkowe
Inne zasoby do wykorzystania podczas zajęć z tego tematu.
