Z tego filmu dowiesz się:

  • jakie są fazy cyklu miesiączkowego kobiety,
  • jakie hormony regulują cykl menstruacyjny,
  • co to jest owulacja,
  • co to jest i ile trwa menstruacja.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Czy wiesz, że każda dziewczynka rodzi się już z kompletem komórek jajowych? Ma ich około dwóch milionów. Do pierwszej miesiączki pozostaje jej tylko jakieś 400 000 a w całym płodnym okresie życia z jajników uwalnia się zaledwie około pięciuset. Mimo takiego zapasu, dochodzi do menopauzy czyli momentu, w którym w jajnikach nie pozostaje już ani jedna zdolna do zapłodnienia komórka jajowa. Współczesne kobiety ponad 1/3 życia spędzają po menopauzie czyli w czasie gdy nie mogą już rodzić dzieci. Jedyne inne ssaki, u których występuje menopauza to słonie i wieloryby humbaki. Tylko u żeńskiej połowy ludzkości płodność jest zjawiskiem cyklicznym związanym z indywidualnym cyklem miesięcznym, zwanym też menstruacyjnym. Przyjmuje się, że jeden cykl trwa średnio 28 dni. Choć nie do końca wiemy dlaczego akurat tyle. Wiadomo za to, że różnice indywidualne są naprawdę spore i gdy jedne panie miesiączkują co 21 dni innym pełen cykl zajmuje aż 35. Przez ten czas w jajniku i błonie śluzowej macicy zachodzą cykliczne zmiany. Ich regularność podlega wpływowi hormonów płciowych estrogenów i progesteronu. Hormony te są produkowane w jajnikach ale kontrolę nad ich wytwarzaniem sprawuje hormon dojrzewania pęcherzyków jajnikowych, FSH produkowany przez przysadkę mózgową. W zależności od aktywności hormonów cykl miesięczny możemy podzielić na fazy. Za pierwszy dzień cyklu przyjmuje się początek krwawienia miesięcznego czyli menstruacji. W ten sposób, ciało pozbywa się nadmiernie rozrośniętej błony śluzowej macicy jeśli nie zagnieździł się w niej zarodek. Miesiączka trwa zwykle 3-4 ale bywa, że i 7 dni. Już od pierwszego jej dnia pod wpływem hormonu FSH w jajniku rozpoczyna się dojrzewanie kolejnych pęcherzyków a we krwi wzrasta poziom estrogenów. To one sprawiają, że błona śluzowa macicy grubieje, rozpulchnia się i zwiększa się jej ukrwienie. Macica przygotowuje się na przyjęcie zarodka. Fazę między końcem miesiączki a uwolnieniem jajeczka nazywamy przedowulacyjną. Trwa 6-9 dni. Gdy stężenie estrogenów osiągnie maksimum następuje uwolnienie dojrzałej komórki jajowej z pęcherzyka jajnikowego co nazywamy jajeczkowaniem inaczej owulacją. Moment ten przypada mniej więcej na 14 dzień cyklu. Pęknięty pęcherzyk jajnikowy pozbawiony jaja nazywamy ciałkiem żółtym. Zaczyna ono produkcję progesteronu który hamuje dojrzewanie kolejnych pęcherzyków. Rozpoczyna się najdłuższa faza cyklu poowulacyjna, która trwa około 14 dni. Wysokie stężenie hormonów płciowych podtrzymuje intensywny rozwój błony śluzowej macicy. To czas wyczekiwania na zagnieżdżenie zarodka. Jeśli do tego nie dojdzie mniej więcej po siedmiu dniach ciałko żółte zaczyna zanikać a poziom estrogenów i progesteronu powoli spada. Gdy osiąga minimum błona śluzowa macicy zaczyna się złuszczać co rozpoczyna nowy cykl miesięczny. O tym, co się stanie jeśli dojdzie do zapłodnienia dowiesz się w filmie o ciąży i porodzie. Okres rozrodczy u kobiet zaczyna się pierwszą miesiączką. Czas jej wystąpienia też jest bardzo indywidualny i zależy między innymi od odziedziczonych po rodzicach genach sposobu odżywiania czy wysiłku fizycznego. Za normę uznaje się zarówno pierwszą miesiączkę w wieku 9 lat jak i powyżej 14 roku życia. Pierwsze miesiączki mogą nie być regularne mieć różną długość i obfitość. Zwykle zarówno długość cyklu jak i obfitość krwawień ustalają się w pierwszych latach dojrzałości płciowej. Gdy jednak dziewczyna nie zamiesiączkuje do 16 roku życia powinna odwiedzić ginekologa. Po czterdziestym roku życia czynność jajników zaczyna słabnąć a wraz z nią ponownie może rozregulować się cykl miesięczny. Ten okres nazywamy premenopauzą. Menstruacje mogą być wtedy częstsze lub rzadsze niż wcześniej. Mogą też być bardziej obfite albo przeciwnie, skąpe. W Europie ostatnia miesiączka czyli menopauza, pojawia się u kobiet zwykle w pięćdziesiątym drugim roku życia. Potem działalność jajników wygasa. Warto zapamiętać, że czas menopauzy można określić dopiero po fakcie. Za ostatnią uznaje się bowiem dopiero taką miesiączkę po której przynajmniej przez 12 miesięcy nie pojawiło się kolejne krwawienie. Warto też wiedzieć że u kobiet po menopauzie wszelkie krwawienia z dróg rodnych mogą być objawem poważnych chorób i wymagają konsultacji z lekarzem ginekologiem. W tej lekcji pojawiło się kilka nowych pojęć. Na zakończenie zatem dla Ciebie test na pamięć. Jak inaczej nazywamy miesiączkę? Menstruacja, brawo. Jak inaczej nazywamy jajeczkowanie? Owulacja, brawo. Podaj nazwy dwóch hormonów regulujących cykl miesięczny kobiety. To progesteron i estrogen. Brawo. Cykl miesięczny regulowany jest przez hormony płciowe progesteron i estrogeny. Przebiega w czterech fazach. Menstruacja 3-7 dni. Faza przedowulacyjna 6-9 dni. Owulacja, około dwudziestu czterech godzin w połowie cyklu. I faza poowulacyjna 14 dni. Na dzisiaj to już wszystko. Obejrzyj nasze pozostałe filmy z playlisty rozmnażanie i rozwój a po więcej materiałów zajrzyj na naszą stronę pi-stacja.tv

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Angelika Apanowicz

Lektor: Weronika Brzezińska

Konsultacja: Angelika Apanowicz

Grafika podsumowania: Magdalena Adamska

Materiały: Weronika Brzezińska, Magdalena Adamska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga, Angelika Apanowicz

Napisy: Klaudia Abdeltawab, Раїса Скорик

Montaż: Weronika Brzezińska, Magdalena Adamska

Animacja: Weronika Brzezińska, Magdalena Adamska

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
Nadezhda Moryak (Licencja Pexels)
CFCF (CC BY-SA 3.0)
Isometrik and Kaldari (CC BY-SA 3.0)
gstudioimagen (Licencja Freepik)
macrovector (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
Speck-Made (Licencja CC BY-SA 3.0)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
Ron Lach (Licencja Pexels)
Vanessa Loring (Licencja Pexels)
RODNAE Productions (Licencja Pexels)
Mikhail Nilov (Licencja Pexels)
Mikhail Nilov (Licencja Pexels)
Cliff Booth (Licencja Pexels)
Cliff Booth (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
cottonbro (Licencja Pexels)
Thirdman (Licencja Pexels)
Nataliya Vaitkevich (Licencja Pexels)
Olya Kobruseva (Licencja Pexels)
Los Muertos Crew (Licencja Pexels)
Ivan Samkov (Licencja Pexels)
Kampus Production (Licencja Pexels)
Kampus Production (Licencja Pexels)
Polina Tankilevitch (Licencja Pexels)
pikisuperstar (Licencja Freepik)
Free Videos (Licencja Pexels)
Knot9 - Indian Stock Videos (Licencja Pexels)
olia danilevich (Licencja Pexels)
Vanessa Loring (Licencja Pexels)
August de Richelieu (Licencja Pexels)
Pixabay (Licencja Pexels)
Anna Shvets (Licencja Pexels)
Englishsquare.pl Sp. z o.o., Na podstawie Neil Campbell i in., Biologia, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2016 (CC BY-SA 3.0)
Kampus Production (Licencja Pexels)
RODNAE Productions (Licencja Pexels)
pikisuperstar (Licencja Freepik)
A Koolshooter (Licencja Pexels)
Elianne Dipp (Licencja Pexels)
Mikhail Nilov (Licencja Pexels)
Anna Shvets (Licencja Pexels)
Kiranshastry (Licencja Flaticon)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg