Pierwiastek chemiczny można porównać do kartonu pisaków. Pojedynczy pisak to odpowiednik atomu. Możemy nim rysować, podobnie jak rysowalibyśmy pęczkiem takich pisaków. Ale pojedynczy pisak też składa się z kilku elementów: rysika, rdzenia, obudowy, nakładki. Jeśli go jednak rozłożymy nie da się już nim niczego narysować. Podobnie atomy. Też są zbudowane z kilku elementów, ale dopiero w całości zyskują właściwości pierwiastka. Każdy atom składa się z jądra i otaczających go elektronów. W jądrze są dwa rodzaje cząstek: dodatnie protony i neutrony, które nie mają ładunku. Pierwszy pierwiastek w układzie okresowym czyli wodór, ma w jądrze tylko jeden proton. Drugi, hel, ma dwa. Każdy kolejny pierwiastek ma o 1 proton więcej od poprzednika. Liczbę protonów w jądrze pierwiastka możemy odczytać z układu okresowego. Określamy ją symbolem Z i nazywamy liczbą atomową. Jest to zarazem liczba porządkowa pierwiastka określająca jego miejsce w układzie. Teraz zatrzymaj lekcję i spróbuj odczytać z układu okresowego, ile protonów znajduje się w jądrze atomu węgla. Atom węgla jest szósty w układzie okresowym, a więc jego liczba atomowa wynosi 6, czyli ma 6 protonów w jądrze. A teraz odczytaj z układu okresowego nazwę i symbol pierwiastka, którego atomy mają w jądrze 8 protonów. 8 protonów w jądrze ma tlen. Jego symbol to O. Każde jądro atomu otaczają elektrony, czyli cząstki o ładunku ujemnym. Ponieważ atom jest elektrycznie obojętny, liczba ładunków dodatnich, czyli protonów musi być taka sama jak liczba ładunków ujemnych, czyli elektronów. Znając liczbę atomową, znamy zarówno liczbę protonów jak i elektronów. Masa elektronów jest tak mała, że praktycznie nie wpływa na masę pierwiastka. Dlatego ją pomijamy. Nie możemy jednak pominąć masy neutronów, które są obecne w jądrze pierwiastka. Masa pojedynczego neutronu jest zbliżona do masy pojedynczego protonu. Dlatego właśnie masę pierwiastka określamy sumą mas wszystkich cząstek obecnych w jądrze, czyli protonów i neutronów. Nazywamy ją liczbą masową i określamy symbolem A. Nie w każdym układzie jest ona zapisana, ale zwykle umieszcza się ją w górnej części symbolu pierwiastka po lewej stronie. Jak obliczyć liczbę neutronów w jądrze atomu danego pierwiastka? Skoro liczba masowa A to suma protonów i neutronów, a liczba atomowa Z jest liczbą protonów to wystarczy odjąć Z od A i otrzymamy liczbę neutronów. Liczba neutronów w jądrze atomu danego pierwiastka może być różna od liczby protonów. Odpowiedz samodzielnie: z jakich cząstek zbudowane jest jądro atomowe? Jądro atomowe składa się dodatnich protonów i neutronów, które nie mają ładunku. O czym mówi nam liczba Z? Liczba atomowa Z informuje o miejscu pierwiastka w układzie okresowym oraz jednocześnie o liczbie protonów w jądrze i liczbie elektronów. Jakie informacje podaje liczba A? Liczba masowa A podaje informacje o sumarycznej liczbie protonów i neutronów w jądrze. Jak obliczamy liczbę neutronów w jądrze? Aby obliczyć liczbę neutronów w jądrze należy od liczby masowej A odjąć liczbę atomową Z. Atom pierwiastka składa się z jądra i krążących wokół niego elektronów. Jądro atomu składa się z neutronów i protonów. Liczba atomowa Z określa liczbę protonów w jądrze atomu pierwiastka. Liczba ta jest równa liczbie elektronów. Liczba masowa A określa, ile w sumie protonów i neutronów jest w jądrze danego pierwiastka. Wiesz już sporo o budowie atomu i o jego miejscu w układzie okresowym ale to nie wszystko. Więcej dowiesz się odwiedzając stronę pistacja.tv A jeśli podobało ci się będzie mi niezmiernie miło jeśli polubisz ten film.