Z tego filmu dowiesz się:

  • co nazywamy atomem,
  • co nazywamy związkiem chemicznym,
  • czym jest cząsteczka,
  • jak odróżnić atom od cząsteczki,
  • jak zapisujemy i odczytujemy liczby atomów i cząsteczek.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Atomy i cząsteczki są bardzo, bardzo małe. Trudno je zobaczyć. Jednak dzięki zastosowaniu transmisyjnej mikroskopii elektronowej naukowcom z uniwersytetu w Nottingham i uniwersytetu w Ulm udało się sfilmować parę atomów renu podczas tworzenia wiązania. To pierwsze tego typu nagranie. Aby lepiej zrozumieć różnicę między atomem a cząsteczką, pobawmy się klockami. Mając pudełko klocków możemy z nich stworzyć wiele różnych konstrukcji. Możemy ułożyć na przykład 10 pojedynczych klocków obok siebie lub stworzyć z tych 10 klocków jedną konstrukcję. Pojedynczy klocek to odpowiednik pojedynczego atomu, pojedynczej cegiełki z której zbudowana jest materia. Łącząc klocki w konstrukcję tworzymy odpowiednik cząsteczki. Cząsteczka to dwa lub więcej atomów połączonych wiązaniem. Tak, jak budowle z klocków mogą składać się z dwóch, trzech, ale także z dziesiątek lub setek jednakowych albo różnych klocków połączonych ze sobą, tak cząsteczki mogą składać się z dwóch, trzech, dziesiątek lub setek atomów połączonych wiązaniami. Atomy, nawet jeśli leżą obok siebie, nie muszą tworzyć cząsteczek. Tu widzisz na przykład dwa oddzielne atomy wodoru. A tu cząsteczkę wodoru złożoną z dwóch atomów. Żeby zaznaczyć tę różnicę chemicy stosują specjalny zapis. Nauczymy się go teraz. W chemii jak w życiu, liczbę określającą ilość sztuk, w naszym przypadku liczbę atomów lub cząsteczek, umieszcza się z przodu, czyli przed symbolem pierwiastka czy związku chemicznego. Dwa atomy wodoru zapiszemy więc jako 2 H. Zapis H2 oznacza natomiast cząsteczkę wodoru złożoną z dwóch atomów. Mała dwójka po symbolu pierwiastka, jak kłódka spina nam dwa atomy. A co oznacza zapis 2 H2? To dwie cząsteczki wodoru, czyli dwie pary atomów połączonych wiązaniem. Znasz już zasady zapisywania liczby atomów i cząsteczek. Teraz spróbuj samodzielnie odczytać następujące zapisy: Ten zapis czytamy: 5 atomów tlenu. Ten zapis oznacza trzy cząsteczki wody. W ten sposób zapisaliśmy 4 cząsteczki azotu. Taki zapis oznacza trzy atomy magnezu. Udało się? Mam nadzieję, że od tej chwili odczytywanie chemicznych zapisów nie będzie już dla ciebie problemem. Atom to pojedynczy element składowy materii. Cząsteczka to połączenie przynajmniej dwóch atomów. Zapis 2 H oznacza dwa atomy wodoru, H2 - jedną cząsteczkę wodoru natomiast 2 H2 dwie cząsteczki wodoru. Jeśli ten film nieco rozjaśnił ci w głowie to polub go koniecznie. Jeśli chcesz mieć pełną jasność oglądaj kolejne filmy na pistacja.tv Do usłyszenia!

Lista wszystkich autorów

Lektor: Dobrawa Szlachcikowska

Konsultacja: Angelika Apanowicz

Grafika podsumowania: Agnieszka Opalińska

Materiały: Dobrawa Szlachcikowska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Napisy: Małgorzata Załoga, Раїса Скорик

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Uniwersytet Nottingham i Uniwersytet Ulm (Zgoda na użycie)
motionstock (Licencja Pixabay)
kennethr (Licencja Pixabay)
Pleple2000 (CC BY-SA)
CDC / Cynthia Goldsmith (Domena publiczna)
___Alice___ (Licencja Pixabay)
Desing_Miss_C (Licencja Pixabay)
cottonbro (Pixels)
Magda Ehlers (Pixels)
OpenClipart-Vectors (Licencja Pixabay)
WikimediaImages (Licencja Pixabay)
congerdesign (Licencja Pixabay)
Xxxx00 (Domena publiczna)
OpenClipart-Vectors (Licencja Pixabay)
AtArt (Licencja Pixabay)
GDJ (Licencja Pixabay)
_Alicja_ (Licencja Pixabay)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg