Z tego filmu dowiesz się:

  • ile na Ziemi jest kontynentów,
  • jak nazywają się i gdzie leżą kontynenty,
  • ile na Ziemi jest oceanów,
  • jak nazywają się i gdzie leżą oceany.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

W dalekiej przeszłości naszej planety bywał tylko jeden superląd otoczony wszechoceanem. Jednak lądowe masy wędrują rozdzielają się i na powrót łączą. Dziś mamy kilka wielkich obszarów lądowych. Fakt, że kiedyś były jednością, widać jeszcze gdzieniegdzie w granicach kontynentów. Niektóre pasują do siebie jak puzzle. Jeśli patrzy się na naszą planetę z kosmosu widać, że większą część jej powierzchni pokrywa woda. Lądy stanowią ledwie 1/3. Największe obszary lądowe to kontynenty. O nich mówiliśmy na wstępie. Oprócz nich można dostrzec mniejsze fragmenty lądu otoczone ze wszystkich stron wodą - wyspy. Grupa położonych blisko siebie wysp tworzy archipelag. Są też miejsca z trzech stron otoczone wodą ale połączone z jakimiś kontynentem. To półwyspy. Woda na powierzchni naszej planety tworzy wszechocean, inaczej nazywany oceanem światowym. Składa się na niego pięć wielkich zbiorników słonej wody - oceanów. Ich części wyróżniające się na przykład głębokością, temperaturą wody, czy zasoleniem nazywamy morzami. Jest ich znacznie więcej niż oceanów i zazwyczaj leżą w sąsiedztwie kontynentów. Niektóre z nich są połączone z wszechoceanem tylko wąskimi cieśninami czyli pasmami wody rozdzielającymi dwa lądy. Miejsca, w których woda wcina się głęboko w ląd, to zatoki. Na naszej planecie wyróżniamy siedem kontynentów: to Azja... ...Afryka... ...Ameryka Północna... ...Ameryka Południowa... ...Antarktyda... ...Europa... i Australia. Z tym ostatnim często łączy się największy wyspiarski region świata - Oceanię. Ale pamiętaj, Oceania to nie kontynent tylko region geograficzny. Największym kontynentem jest Azja najmniejszym Australia. Europa - najlepiej nam znana - zajmuje pod względem wielkości 6. miejsce na świecie. Jeśli oglądasz nasze filmy, to może wiesz już co to siatka geograficzna. To zestaw umownych linii poprowadzonych na globusie zwanych południkami i równoleżnikami. Spójrz: najdłuższym równoleżnikiem jest równik który dzieli naszą planetę na półkulę północną i południową. Wśród południków nie można wskazać najdłuższego. Wszystkie są przecież równe. Ludzie ustalili, że południkiem początkowym jest południk zerowy. Razem z południkiem 180 stopni zwanym też końcowym dzielą Ziemię na półkulę wschodnią i zachodnią. Spójrz: te same linie poprowadzone na mapie są elementami siatki kartograficznej. Mapa świata, którą widzisz, powstała jakby przez rozcięcie globusa wzdłuż południka 180° i rozciągnięcie jego powierzchni. Wymieńmy razem te kontynenty przez które przebiega równik. To Ameryka Południowa Afryka i Azja. Skoro równik dzieli kulę ziemską na półkule to w całości na półkuli południowej leżą tylko Australia i Antarktyda. A teraz zadanie dla Ciebie. Zastanów się i powiedz, przez które kontynenty przebiega południk początkowy? Europa, Afryka i Antarktyda to twoje typy? Serdecznie Ci gratulujemy! Wiemy już, że ten południk dzieli mapę kuli ziemskiej na półkulę wschodnią i zachodnią. Które z kontynentów leżą na półkuli wschodniej? W całości na półkuli wschodniej położony jest tylko jeden kontynent: to Australia. Oprócz tego leży na niej znaczna część Europy Azji, Afryki i Antarktydy, ale te leżą też na półkuli zachodniej. A teraz kolejne zadanie dla Ciebie. Które kontynenty w całości położone są na półkuli zachodniej? Obie Ameryki: Północna i Południowa. Brawo! A co z wodną częścią naszej planety? Wspomnieliśmy już, że mamy pięć oceanów. Największym z nich jest Ocean Spokojny znany też jako Pacyfik. Przez ten ocean przechodzi południk końcowy 180°, o którym też już mówiliśmy w tym filmie. Między Europą i Afryką a Ameryką Północną i Południową leży Ocean Atlantycki, inaczej Atlantyk. Właśnie tam spływa większość wód z naszego kontynentu - Europy. Przechodzi przez niego południk zerowy. Trzecim co do wielkości jest Ocean Indyjski położony między Afryką, Azją i Australią. Dwa najmniejsze, bardzo zimne oceany to Ocean Południowy i Ocean Arktyczny. Przenieśmy się teraz na mapę świata i jeszcze raz odnajdźmy wszystkie oceany. Ocean Spokojny, który po rozcięciu globusa jest teraz w dwóch kawałkach. Ocean Atlantycki Ocean Indyjski Ocean Południowy I Ocean Arktyczny. Przyjrzyj się im, bo za chwilę kolejne zadanie dla Ciebie. Jeśli uważnie oglądasz, bez trudu powiesz na obszarze którego oceanu spotykają się równik i południk początkowy? Jeśli twoja odpowiedź to Ocean Atlantycki Gratulacje! Mapa świata nie ma przed tobą tajemnic. Wspólnie prześledziliśmy globus i mapę świata. Znasz już siedem kontynentów i pięć oceanów. Jesteśmy pewni, że po naszej lekcji bez problemu wskażesz je na mapie. Na naszej planecie wyróżniono 7 kontynentów: Azję, Afrykę, Amerykę Północną, Amerykę Południową, Antarktydę, Europę i Australię. Otaczają je wody pięciu oceanów: Oceanu Spokojnego, Oceanu Atlantyckiego Oceanu Indyjskiego, Oceanu Południowego i Oceanu Arktycznego. Ocean to wielki zbiornik wody a pistacja to wielki zbiornik wiedzy. Korzystaj z niej jak najczęściej wchodząc na pistacja.tv