Wiesz, czym jest pszenżyto? To hybryda pszenicy i żyta. Polska jest światowym potentatem w produkcji tego zboża. Nasze zbiory stanowią 1/3 światowych. Uprawia się je głównie na paszę dla trzody chlewnej i drobiu, ale coraz częściej wykorzystuje też do produkcji bioetanolu - dodatku do paliwa. W tej lekcji dowiesz się więcej o roślinach uprawianych w Polsce. Zacznijmy od prostego doświadczenia. Zajrzyj do swojej śniadaniówki. No dobrze, nie wiemy co masz w śniadaniówce więc zajrzyjmy razem do naszej. Jest kanapka z wędliną i pomidorem druga - z białym serem i rzodkiewką jabłko i garść orzechów włoskich. Zawartość tej śniadaniówki może być w całości wytworami polskiego rolnictwa działu gospodarki, który zajmuje się uprawą roślin i chowem zwierząt głównie na potrzeby produkcji żywności zarówno takiej do bezpośredniej konsumpcji jak i do dalszego przetwarzania, na przykład w zakładach przemysłu spożywczego. A teraz pomyśl chwilę: co jest potrzebne żeby taką żywność wytworzyć? Tak rośliny, jak i zwierzęta, potrzebują miejsca w którym mogą żyć, rosnąć i rozwijać się by na końcu stać się źródłem żywności. W Polsce na potrzeby produkcji żywności przeznaczamy ponad połowę powierzchni. Powierzchnię, na której uprawia się rośliny określonego gatunku, nazywamy areałem. Areał zazwyczaj określamy w jednostkach powierzchni, zwanych hektarami. 1 hektar to kwadrat o boku 100 metrów Czyli ma powierzchnię? Jasne, 10 000 metrów kwadratowych. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o przeliczaniu jednostek powierzchni zajrzyj do naszych filmów z matematyki. O tym, które uprawy zajmują w Polsce najwięcej hektarów - po orzeszku. Zgadniesz, co w Polsce ma największy areał? Możesz to wydedukować z zawartości śniadaniówki. Są tam aż dwie kanapki z chlebem zapewne pszennym, więc... Masz rację, największy areał zajmują w naszym kraju uprawy pszenicy. Tego zboża zbieramy też najwięcej w tonach ale to nie ono daje największe plony. Jak to możliwe, spytasz? Otóż plony, to nie to samo, co zbiory. Plonem nazywamy ilość płodów rolnych jakie zbiera się średnio z hektara uprawy zwykle liczonych w decytonach. Pamiętasz? Przedrostek decy- oznacza jedną dziesiątą, czyli decytona to 100 kg. Pod tym względem naplenniejsza jest kukurydza Uprawia się ją jednak na o wiele mniejszym areale niż pszenicę, stąd całkowite zbiory tego zboża są niższe. Z pszenicy produkuje się najlepszej jakości mąkę, ale żeby uzyskać wysokie plony trzeba spełnić jej wysokie wymagania klimatyczne i glebowe. Dlatego uprawia się ją tam, gdzie klimat jest łagodny i ciepły, a gleby - żyzne, czyli przede wszystkim w województwie lubelskim, a także w dolnośląskim i wielkopolskim. Innym ze zbóż tradycyjnie uprawianych w Polsce, jest żyto. Można je uprawiać na o wiele słabszych glebach, jest odporniejsze na przemarzanie i nie wymaga aż tak dużo wody. Gdy robimy ten film w 2024 roku żyto uprawia się głównie w województwach: wielkopolskim, mazowieckim i łódzkim. Jego ziarno przeznaczone jest głównie na paszę dla zwierząt gospodarskich i na mąkę do wypieku chleba. Warto jednak dodać, że z żyta robi się też spirytus i biopaliwa. O wiele więcej niż żyta uprawiamy dziś kukurydzy. Nie bez znaczenia jest fakt, że to zboże daje największe plony, a przy tym można je wykorzystywać na najróżniejsze sposoby: robić płatki, chrupki i chipsy, zjadać gotowane mrozić, zamykać w puszkach, mleć na mąkę przetwarzać na paszę dla zwierząt. Nie zmarnują się i łodygi czyli kukurydziana słoma. Można je spalić w elektrowniach uzyskując tak zwaną zieloną energię. Najwięcej kukurydzy uprawia się w województwie wielkopolskim, mazowieckim i kujawsko-pomorskim. Wysokie miejsce wśród upraw zbożowych zajmuje wspomniane na wstępie pszenżyto. Z racji podobnych do żyta wymagań uprawia się je w tych samych rejonach. Pozostałe zboża, jak jęczmień, owies, czy gryka zajmują o wiele mniejsze areały. Zadanie dla Ciebie. Jeśli uważnie oglądasz bez trudu uzupełnisz poniższe zdania. Jeśli twoim zdaniem w pierwszym zdaniu mówimy o zbiorach, a w drugim o plonach to oczywiście masz rację. Są rośliny, jak rzepak, czy buraki cukrowe których nie zjadamy w nieprzetworzonej postaci To rośliny przemysłowe, uprawiane na potrzeby przemysłu przetwórczego. Z buraków cukrowych mamy cukier. Wymagają żyznych gleb, dlatego uprawiane są głównie na terenach województwa wielkopolskiego kujawsko-pomorskiego i lubelskiego. Z rzepaku robi się głównie olej wykorzystywany także jako dodatek do paliw. Ta roślina najlepiej plonuje na żyznych glebach w rejonach o łagodnym klimacie i równomiernych opadach. Najwięcej uprawia się go w województwie lubelskim, dolnośląskim i zachodniopomorskim. Do roślin przemysłowych zaliczamy też chmiel - niezbędny składnik piwa, tytoń - służący do produkcji papierosów, a także len i konopie z których pozyskujemy olej i włókno. W Polsce od dawna uprawia się też ziemniaki. Nie mają dużych wymagań. Uprawia się je na słabych glebach. Gdy robimy ten film, najwięcej uprawia się ich w województwach: wielkopolskim, łódzkim i mazowieckim. Od wielu lat powierzchnia uprawy tego warzywa systematycznie się zmniejsza bo ziemniaków i sami jemy coraz mniej - - zastępując je ryżem i makaronami - - i nie karmimy już nimi zwierząt hodowlanych stawiając na innego typu pasze. Na znaczeniu zyskują za to warzywa i owoce. Ich areał stale rośnie, szczególnie jeśli chodzi o sady i plantacje owoców jagodowych: truskawek, porzeczek, czy malin. Najwięcej sadów znajduje się w województwie mazowieckim między innymi w okolicach Grójca gdzie uprawia się głównie jabłka. Polska jest jednym z największych producentów tego owocu na świecie. Ponad połowę powierzchni Polski przeznacza się na cele rolnicze. Największy areał zajmuje pszenica I jej też zbieramy najwięcej. Na słabszych glebach uprawia się inne zboża żyto, kukurydzę, pszenżyto, jęczmień, owies a także rośliny przemysłowe, jak rzepak, chmiel burak cukrowy, tytoń i konopie. Coraz większe znaczenie zyskuje uprawa warzyw i owoców. Jesteśmy potentatem w produkcji jabłek i malin. Rolnicy muszą dbać o uprawy by mieć dobre zbiory. Ty dbaj o swoją wiedzę odwiedzając regularnie pistacja.tv Twoje zaangażowanie wyda obfity plon.