Czy wiesz, czym jest Fair Trade? To system wspierający rolników i pracowników Ważny zwłaszcza w słabo rozwiniętych krajach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej. Certyfikat Fair Trade gwarantuje, że rolnicy i pracownicy na farmach i plantacjach mają zapewnione uczciwe wynagrodzenie za swoje plony i godne warunki pracy. Wybierając produkty fairtrade, wspierasz drobnych rolników i pracowników rolnych. Pomagasz więc budować lepszy świat dla wszystkich. Wiesz już że Afryka jest drugim pod względem powierzchni kontynentem. Chociaż ma obfite zasoby naturalne, pozostaje najsłabiej rozwijającym się regionem świata. Pewnie nie raz zdarzyło Ci się też słyszeć wyrażenie "Produkt Krajowy Brutto" albo jego skrót: PKB. Pamiętasz, co to jest? To nic innego jak wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym kraju w ciągu określonego czasu; najczęściej w ciągu roku. Ale kraje są bardzo różne. Dlatego żeby wiarygodniej porównać rozwój gospodarczy państw, PKB często dzieli się na liczbę osób zamieszkujących poszczególne kraje. Produkt Krajowy Brutto podzielony przez liczbę mieszkańców danego kraju, to PKB per capita czyli "na głowę", albo inaczej: przypadający na jednego mieszkańca. Uważaj na to, kiedy będziesz porównywać dane statystyczne. Zawsze sprawdzaj wartość PKB w przeliczeniu na mieszkańca. A teraz spójrz na mapę Afryki. Widzisz, że kraje często leżące obok siebie podobne pod względem przyrodniczym kulturowym i historycznym, różnią się jednak i to znacznie, stopniem rozwoju gospodarczego. W dwudziestu afrykańskich państwach PKB na osobę jest niższy niż 1000 dolarów. Nie wiesz, czy to dużo, czy mało? To wyobraź sobie, że poza Afryką tak niskie PKB mają jeszcze tylko trzy kraje na świecie. Na tym kontynencie są jednak i państwa jak Gabon, Gwinea Równikowa i Botswana w których PKB per capita jest większy niż w takich krajach Europy jak Białoruś czy Albania. Przyjrzyjmy się głównym sektorom gospodarki Afryki i sprawdźmy, z czego mogą wynikać nierówności w rozwoju ekonomicznym. Tradycyjną i jednocześnie bardzo istotną gałęzią gospodarki w Afryce jest rolnictwo. Utrzymuje się z niego zazwyczaj ponad połowa mieszkańców, a w krajach takich jak Czad, czy Etiopia, nawet 80% Mimo tak dużej ilości osób pracujących w tym sektorze, rolnictwo afrykańskie ma mało wspólnego z wydajnością. Decydują o tym głównie warunki przyrodnicze. Niesprzyjający rolnictwu klimat i słabe gleby które wymuszają sposoby uprawy ziemi dostosowane do regionu. W północnej części Afryki subsaharyjskiej wciąż króluje prymitywne rolnictwo żarowo-odłogowe. Taka metoda uprawy roli jest tania ale prowadzi do erozji gleby i degradacji środowiska. Polega ona na tym, że rolnik wycina drzewa i krzewy na niewielkiej powierzchni wypala resztki w celu użyźnienia gleby a potem sieje lub sadzi to, co chce zebrać. Na ogół na własne potrzeby. Może tak robić najwyżej przez 2 - 3 lata. Potem gleba ulega wyjałowieniu i trzeba przenieść się z uprawami na inne tereny. Ziemia jest pozostawiana odłogiem czasem i na 20 lat, aż naturalne procesy poprawią jej żyzność. Zupełnie inaczej wygląda rolnictwo plantacyjne rozwijane w Afryce od czasów kolonialnych. Dziś spotkamy je w środkowej i zachodniej części kontynentu, tam gdzie jest łagodniejszy klimat, albo dobre gleby. Na plantacjach uprawia się najczęściej jeden gatunek roślin. Zawsze na bardzo dużym obszarze. Tworzy się monokultury. Dzięki dużym nakładom finansowym na maszyny, nawozy i środki ochrony roślin a także ogromnym terenom przeznaczonym pod uprawę plantacje cechuje wysoka towarowość. To znaczy, że bardzo duża część tego co plantacja wyprodukuje jest sprzedawana na zewnątrz najczęściej za granicę. Uprawia się tak między innymi kawę, kakao bawełnę, trzcinę cukrową, tytoń, banany. Warto wiedzieć, że także takie rolnictwo zubaża gleby, degraduje środowisko i niszczy lokalną bioróżnorodność. Ważną jego cechą jest to, że koszty produkcji nie odgrywają większej roli, a wytworzone towary, zwykle luksusowe, nie są przeznaczane na potrzeby mieszkańców, lecz na eksport do bogatych krajów Północy, a zyski idą do kieszeni międzynarodowych koncernów. Dlatego tak ważna jest idea Fair Trade o której wspominamy na początku filmu. W krajach takich, jak Maroko, Tunezja czy Republika Południowej Afryki, rolnictwo zatrudniając jedynie niewielki odsetek społeczeństwa jest na tyle wydajne że zaspokaja potrzeby mieszkańców. Takie rolnictwo nazywamy rynkowym. Jego zasady są zbliżone do tych jakie znamy na przykład z Europy. Drugim motorem rozwoju Afryki mogłoby być wydobycie i przetwarzanie licznych na tym kontynencie bogactw naturalnych. Znajdziesz tu rudy żelaza, niklu, miedzi manganu, chromu, kobaltu i innych metali niezbędnych do produkcji zaawansowanych technologicznie produktów jak choćby komputer czy smartfon na którym nas oglądasz. Kontynent posiada również bogate złoża złota srebra, platyny i diamentów. Są tu i surowce energetyczne: ropa naftowa, gaz ziemny węgiel kamienny i uran. Największe wydobycie ma miejsce w pasie miedzionośnym znanym też jako Shaba Copperbelt. To region na pograniczu Demokratycznej Republiki Konga i Zambii. Drugie centrum wydobycia mieści się w okręgu Witwatersrand w Republice Południowej Afryki. Niestety, choć przemysł wydobywczy prężnie działa, wydobyte surowce są eksportowane głównie w stanie surowym do Europy, Azji i Ameryki Północnej. Zyski czerpią głównie międzynarodowe koncerny a mieszkańcy są wykorzystywani co najwyżej w charakterze taniej siły roboczej, często pracując w warunkach niemal niewolniczych. Przemysł przetwórczy w większości krajów afrykańskich jest słabo rozwinięty i przestarzały. W efekcie odgrywa jedynie niewielką rolę w gospodarce, choć to na przetwarzaniu tutejszych bogactw kraje mogłyby zarobić najwięcej. Rozwój przemysłu hamuje brak środków na inwestycje w nowe fabryki i maszyny a także brak wykwalifikowanych pracowników i słabo rozwinięta infrastruktura transportowa. Utwardzone drogi stanowią zaledwie około 1/5 wszystkich dróg na kontynencie. Niedostatki sieci transportowej hamują też rozwój turystyki choć odgrywa ona coraz ważniejszą rolę w rozwoju gospodarczym Afryki. Szczególnie w takich krajach, jak Kenia. O potencjale turystycznym Afryki więcej mówimy w innym filmie tej playlisty. Od niedawna Afryka stała się dynamicznie rozwijającym się rynkiem usług telekomunikacyjnych i informatycznych. Mimo dotkliwych braków prądu, znaczenie mobilnej telefonii i Internetu szybko rośnie. Inwestują tu duzi, międzynarodowi gracze tej branży. Znaczący wpływ na rozwój gospodarczy państw afrykańskich mają inwestycje zagranicznych przedsiębiorstw. Jednym z ważniejszych partnerów handlowych Afryki są Chiny. Do niedawna miały one duży udział w finansowaniu infrastruktury na kontynencie Czego przykładem jest wybudowana już linia kolejowa łącząca Mombasę z Nairobi w Kenii. Afryka jest najbiedniejszym i najsłabiej rozwiniętym gospodarczo kontynentem świata. Większość państw leżących na południe od Sahary ma charakter rolniczy. W niektórych, dzięki złożom surowców mineralnych rozwija się przemysł wydobywczy. Rozwój gospodarki w Afryce jest ograniczany między innymi przez wieloletnie konflikty zbrojne i niedostatek funduszy na inwestycje. Na drodze rozwoju gospodarczego Afryki stoi wiele przeszkód, ale Tobie nic nie stoi na przeszkodzie, by jak najczęściej zaglądać na pistacja.tv i poszerzać z nami swoją wiedzę. Zapraszamy!