Z tego filmu dowiesz się:

  • co to jest Związek Australijski i gdzie leży,
  • jakie są największe miasta Australii i które z nich jest stolicą kraju,
  • jaka ludność zamieszkuje Australię,
  • jak wygląda rolnictwo, przemysł i usługi w Australii,
  • co warto zobaczyć na tym kontynencie.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Czy wiesz, że Australia była kiedyś jednym wielkim więzieniem? W XVIII wieku rząd Wielkiej Brytanii by uporać się z problemami przepełnionych więzień, postanowił deportować skazańców najdalej jak to możliwe. Stłoczono ich na kilku niedużych statkach a gdy po 9 miesiącach dotarli na miejsce ich oczom ukazało się wielkie pustkowie. Nie było tam dosłownie nic. W takich niesprzyjających warunkach w ciągu roku zbudowali zalążki pierwszej osady miasteczko Sydney. Cały kontynent australijski, to jedno utworzone na początku XX wieku państwo Związek Australijski Nazywany potocznie Australią. Składa się ono z sześciu stanów trzech terytoriów wewnętrznych położonych na kontynencie i siedmiu zewnętrznych leżących na wyspach Pacyfiku. Można powiedzieć, że stany to spadkobiercy dawnych brytyjskich kolonii. Każdy z nich zachował z tamtych czasów swoją odrębną konstytucję i dziś ma dużą autonomię. Inaczej jest w przypadku terytoriów którymi zarządza bezpośrednio rząd federalny wspólny dla całej Australii. Przykładowo, Terytorium Północne nigdy nie było kolonią brytyjską. Obszar ten został dołączony do Australii dopiero 10 lat po powstaniu państwa i dziś nie jest stanem. Australia jest szóstym pod względem wielkości terytorium państwem na świecie lecz zamieszkuje je tylko 27 milionów ludzi. Mniej niż Polskę. To prawdziwie wielokulturowa mieszanka w której około 30% stanowią imigranci. Suchy i gorący klimat, jaki przeważa na kontynencie sprawia, że rozmieszczenie ludności jest nierównomierne. Większość Australijczyków mieszka w metropoliach. Najgęściej zaludnione są południowo-wschodnie wybrzeża kraju gdzie klimat jest bardziej wilgotny. Tutaj znajdują się największe miasta: Sydney, Melbourne, Brisbane i Adelaide. Na zachodnim wybrzeżu istnieje tylko jedno ponadmilionowe miasto: Perth. Sydney i Melbourne długo spierały się o miano stolicy kraju. Spór był tak zacięty że kompromisowym rozwiązaniem okazało się wybudowanie od podstaw nowej stolicy. Tak na początku XX wieku powstała Canberra która do dziś pozostaje siedzibą australijskiego rządu choć liczy mniej niż pół miliona mieszkańców. Można powiedzieć, że środek Australii jest bardzo słabo zaludniony a duże obszary w ogóle niezamieszkane. Ludzie żyją tam na ogół na farmach o bardzo dużej powierzchni często odległych od siebie nawzajem i od najbliższych miast o wiele kilometrów. Taka sytuacja wymusza naukę na odległość. Podobnie korzystanie ze służby zdrowia od wielu lat opiera się na teleporadach w Europie spopularyzowanych dopiero w czasach pandemii covid-19. W nagłych przypadkach, chorych przewożą do szpitali latające karetki. Ubogie gleby i suchy klimat Australii nie sprzyjają rolnictwu. Mimo to prawie połowa obszaru kraju jest wykorzystywana do celów rolniczych. Dominują gospodarstwa wielkoobszarowe wysoko zmechanizowane. Do nawadniania i nawożenia często wykorzystuje się samoloty. Wśród pięciu największych gospodarstw na świecie, aż trzy znajdują się w Australii. Wiele ma większą powierzchnię od Warszawy. Australia słynie przede wszystkim z chowu owiec. Na tutejszych farmach hoduje się też bydło. Większość gruntów ornych skupia się na południowym wschodzie kraju gdzie warunki klimatyczne są najlepsze do uprawy roślin. Na tych obszarach króluje pszenica bawełna, winorośl i owoce cytrusowe. Przemysł wydobywczy ma duże znaczenie w gospodarce Australii, kraj ten posiada bowiem ogromne zasoby surowców mineralnych, których dużą część eksportuje. To tu wydobywa się boksyty czyli rudy aluminium oraz rudy żelaza, cynku i ołowiu. O zastosowaniu tych metali opowiadamy w naszych filmach z techniki. Australia jest też potęgą w wydobyciu złota srebra oraz diamentów i innych kamieni szlachetnych. Australijskie opale, ze względu na swoje unikalne wzory i intensywne kolory są cenione na całym świecie jako surowiec jubilerski, osiągają zawrotne ceny i przyciągają rzesze poszukiwaczy i kolekcjonerów z różnych stron świata. Ważną rolę w gospodarce tego kraju pełnią surowce energetyczne: węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny. Wykorzystuje się je do produkcji własnej energii, ale także eksportuje do innych krajów. W całości przeznaczany jest na sprzedaż wydobywany tu uran. Sama Australia nie korzysta bowiem z energii jądrowej. Główne ośrodki przemysłowe kraju to zarazem największe miasta: Sydney, Melbourne, Brisbane, Adelaide i Perth. Szukaj ich na południowych i południowo wschodnich wybrzeżach kontynentu. Dominują tam: przetwórstwo spożywcze hutnictwo, przemysł chemiczny produkcja środków transportu i maszyn a także przemysł wysokich technologii tak zwany Hi-Tech. Dzięki nowoczesnym technologiom gospodarka Australii jest jedną z najlepiej rozwiniętych na świecie. Ze względu na ogromne odległości kraj posiada rozbudowaną infrastrukturę transportową. Na kontynencie mamy gęstą sieć dróg i linii kolejowych. Szeroko wykorzystywany na terenie kraju jest też transport powietrzny. Transport morski umożliwia handel z Chinami Indiami i Stanami Zjednoczonymi,które są głównymi partnerami handlowymi Australii. Ogromne odległości między skupiskami ludzi stały się też powodem rozwoju systemów łączności. Dziś kraj posiada rozbudowany system komunikacji, obejmujący radiokomunikację oraz sieci telefonii stacjonarnej i komórkowej połączone z komunikacją radiową. Ważnym działem gospodarki jest turystyka. Miliony podróżnych co roku odwiedzają tutejsze atrakcje: Wielką Rafę Koralową położoną u wschodnich wybrzeży kraju Park Narodowy Uluru z jedną z najbardziej charakterystycznych na świecie formacji skalnych, Góry Śnieżne w Alpach Australijskich, grupę wapiennych skał na południe od Melbourne znaną jako Dwunastu Apostołów czy słynną operę w Sydney. Myślę, że oglądając ten film udało Ci się nieco poznać Australię. Spróbuj odgadnąć, o jakich australijskich miastach mowa jest w poniższych opisach. Symbolem tego miasta jest słynny budynek opery, przypominający kształtem żagle. To największe miasto na zachodnim wybrzeżu Australii. Stolica Australii. Czy masz tak samo, jak ja? Brawo! Związek Australijski to ogromne, wysoko rozwinięte gospodarczo państwo-kontynent. Pomimo niedoborów wody ma dobrze rozwinięte rolnictwo i oparty na nim przemysł spożywczy. Jest poważnym producentem i eksporterem między innymi węgla kamiennego, boksytów rud żelaza, cynku, uranu, a także złota srebra i kamieni szlachetnych. Posiada rozbudowany transport oraz system łączności. Australia oferuje bogactwo atrakcji turystycznych zwłaszcza przyrodniczo-krajobrazowych. Australia to państwo obejmujące cały kontynent a pistacja.tv to serwis obejmujący świat zasobów, dzięki którym możesz poszerzać swoją wiedzę. Zapraszamy!

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Marta Grochowska-Piróg

Lektor: Weronika Brzezińska

Konsultacja: Marta Grochowska-Piróg

Grafika podsumowania: Dobrawa Szlachcikowska

Materiały: Weronika Brzezińska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Montaż: Weronika Brzezińska

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Google Earth Studio (Domena publiczna)
Freepik (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
freepik (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Wavebreak Media (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
StockSeller (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
ternopvit (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Phonlamaistudio (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
Thomas Hogan (Licencja Pexels)
Freepik (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
stockgiu (Licencja Freepik)
wirestock (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
justicon (Licencja Flaticon)
Ylivdesign (Licencja Flaticon)
BZZRINCANTATION (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
DinosoftLabs (Licencja Flaticon)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
wavebreakmedia_micro (Licencja Freepik)
gyn9039 (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
usertrmk (Licencja Freepik)
The Yuri Arcurs Collection(Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Motionflow (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Sound Effects Library (Licencja CC0)
bruno.auzet (Licencja CC0)
Madden (Domena publiczna)
Bignoter (Licencja CC BY-AS 3.0)
DavidMarsh (Licencja Wolnej Dokumentacji GNU 1.2)
Géry Parent (Licencja CC0)
2x910 (Licencja CC BY-SA 4.0)
Eurico Zimbres FGEL/UERJ (Licencja CC BY-SA 2.0)
Alchemist-hp (Licencja autorska)
Ivar Leidus (Licencja CC BY-SA 4.0)
Aramgutang (Domena publiczna)
Halfdan (Domena publiczna)
Unknown author / U.S. Geological Survey (Domena publiczna)
Dpulitzer (Licencja CC BY-SA 4.0)
Apphim (Licencja Wolnej Dokumentacji GNU)
Edal Anton Lefterov (Licencja CC BY-SA 4.0)
(WT-shared) Naplee12 at wts wikivoyage (Licencja Wolnej Dokumentacji GNU)
Tungsten (Domena publiczna)
unknown (Domena publiczna)
Jessica Rabbit (Licencja CC BY-SA 2.0)