Z tego filmu dowiesz się:

  • co to jest Oceania,
  • gdzie jest położony ten region i jaki ma klimat,
  • jak powstawały różne wyspy na Oceanie Spokojnym,
  • jak wygląda flora, fauna i codzienne życie ludzi w Oceanii,
  • jak funkcjonuje gospodarka tego regionu.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Macie ochotę przywitać Nowy Rok dwa razy? Bez maszyny do podróży w czasie wydaje się to niemożliwe? Wcale nie. Dzięki międzynarodowej linii zmiany daty, która przebiega niemal przez środek Oceanii, da się to zrobić. Można obejrzeć fajerwerki w Sydney następnie wsiąść do samolotu który leci na Hawaje, by po mniej więcej 10 godzinach podróży wylądować w Honolulu 31. grudnia o godzinie 14:40 i za parę godzin powitać Nowy Rok raz jeszcze. Oceania to nie kontynent, lecz region złożony z tysięcy wysp rozrzuconych na bezkresnym Oceanie Spokojnym. Ciągnie się od Filipin w Azji aż po Hawaje. Niemal przez sam środek jej czterech regionów geograficznych: Melanezji, Mikronezji, Polinezji i Nowej Zelandii przebiega południk 180 stopni. Wyznacza międzynarodową linię zmiany daty. Przekraczając tę linię z półkuli wschodniej na zachodnią, cofa się kalendarz o jeden dzień a w drugą stronę jeden dzień się dodaje. Dlatego podróżując z Australii w stronę Ameryki Północnej, możemy przywitać Nowy Rok dwukrotnie, lub kolejny raz świętować te same urodziny. Chociaż większość wysp Oceanii położona jest w klimatach: równikowym i zwrotnikowym gdzie średnia miesięczna temperatura powietrza sięga ponad 27 stopni Celsjusza to jej południowe krańce leżą w klimacie umiarkowanym. W najchłodniejszych miesiącach roku temperatura powietrza spada tu nawet do 6 stopni Celsjusza. Zróżnicowanie termiczne tego regionu pokazują nam wykresy klimatyczne. Część wysp Oceanii zwłaszcza południowej Polinezji nawiedzana jest przez cyklony tropikalne zwane w tym rejonie tajfunami. Zachodnia część Oceanii położona jest w obrębie Pacyficznego Pierścienia Ognia. To oznacza, że często nawiedzana jest przez wybuchy wulkanów, trzęsienia ziemi i następujące po nich fale tsunami niebezpieczne zwłaszcza dla małych nizinnych wysp. W Nowej Zelandii występują gejzery i gorące źródła. Wyspy w Oceanii można podzielić na trzy rodzaje. Te największe oddzieliły się w przeszłości geologicznej od większego lądu. To tak zwane wyspy kontynentalne. Przykłady to Nowa Zelandia czy Nowa Gwinea. Drugi rodzaj to wyspy, które powstały na otwartym oceanie jako wulkany. Rosły i rosły, aż w końcu ich szczyty wynurzyły się nad powierzchnię wody. To tak zwane wyspy wulkaniczne takie jak Hawaje czy Tahiti. Czyste i ciepłe przez cały rok wody tworzą idealne warunki do rozwoju koralowców. To właśnie one stworzyły trzeci rodzaj wysp: wyspy koralowe powstałe z przekształcenia wysp drugiego typu. Gdy podmorski wulkan wygaśnie jego szczyt zaczyna się zapadać. Koralowce stopniowo obrastają takie stożki wulkaniczne. Z czasem szczyt wulkanu znika całkowicie pod wodą, a na powierzchni zostaje tylko pierścień wysp nazywany atolem, który otacza lagunę - odcięty od oceanu zbiornik wodny. Dobrym przykładem jest atol Bora-Bora. Oceania to jeden z najbardziej zróżnicowanych środowiskowo obszarów na Ziemi obejmujących między innymi jedne z najpiękniejszych raf koralowych na świecie, w tym Wielką Rafę Koralową położoną u wschodnich wybrzeży Australii. To największa wytworzona przez organizmy żywe struktura widoczna z kosmosu. Rozciąga się na ponad 2300 km długości i zajmuje powierzchnię większą od Polski. Żyje tu ponad 1500 gatunków ryb. Wielka Rafa Koralowa stanowi istotny wskaźnik stanu środowiska naturalnego służący naukowcom do oceny jego kondycji. Jest tak zwanym bioindykatorem. Rolę tę pełnią zarówno całe ekosystemy rafowe jak i pojedyncze organizmy. Wraz z rosnącą temperaturą wód oceanicznych koralowce doświadczają większego stresu co zaburza ich symbiozę z glonami nadającymi rafie charakterystyczne barwy. Bielenie raf stanowi wyraźny sygnał zmian klimatycznych. Wyspy Oceanii zachwycają bogactwem roślinności, fascynującą fauną oraz pięknymi plażami. Występuje tu wiele gatunków endemicznych. Między innymi kangury drzewne kazuary, kiwi i kuskuśce. W wodach Oceanii występują koralowce ryby tropikalne, rekiny oraz bezkręgowce takie jak meduzy, rozgwiazdy, jeżowce. W lasach deszczowych tego regionu można spotkać na przykład drzewa kauczukowe. Na wybrzeżach i w wodach przybrzeżnych rosną trawy morskie i mangrowce. Oceania jest regionem bardzo zróżnicowanym kulturowo. Zdaniem antropologów ludzie przybyli na te wyspy około 30000 lat temu z Azji i Australii. Początkowo łączyła ich wspólna kultura ale rozproszenie i lokalna specyfika każdej z wysp przyczyniły się do powstania wielu różnych grup etnicznych. Rodzimą ludność Oceanii stanowią Papuasi zamieszkujący głównie Nową Gwineę. Region ten zamieszkują też Zambosi czyli potomkowie rdzennych mieszkańców i przybyszów z Azji południowo-wschodniej. Osiedlili się oni głównie na wyspach Polinezji i Mikronezji. W Oceanii znajdziemy również osadników z innych kontynentów, na przykład potomków kolonizatorów brytyjskich w Nowej Zelandii, czy bardzo liczną społeczność hinduską na wyspach Fidżi. Oceania opiera swoją gospodarkę głównie na rolnictwie. Ze względu na wyjątkowo sprzyjające warunki powstają tam bardzo liczne plantacje palmy kokosowej, która dostarcza owoców drewna, liści i włókna. Innymi ważnymi produktami eksportowymi są owoce cytrusowe, wanilia i trzcina cukrowa. Duże znaczenie w gospodarce mają także połowy ryb, mięczaków oraz pereł i korali. W niektórych krajach regionu eksploatuje się także surowce mineralne: boksyty na Fidżi czy srebro, złoto i ropę naftową w Papui-Nowej Gwinei. Zaletą państw Oceanii są unikatowe walory turystyczne. Wspaniały klimat ciepłe i czyste wody oceanu a także lokalny folklor sprawiają że można tu wypoczywać przez cały rok. Niewątpliwą perełką dla turystów jest leżąca na wschodnim krańcu Polinezji wyspa Rapa Nui, szerzej znana Europejczykom jako Wyspa Wielkanocna. Zachowały się tam tajemnicze kamienne posągi, będące świadectwem istnienia dawnej cywilizacji. Atrakcyjny i niecodzienny krajobraz Oceanii często stanowi inspirację dla filmowców którzy wykorzystali go w produkcjach takich jak "Avatar", trylogia "Władca Pierścieni" i "Cast Away - poza światem". Zapamiętaj: Oceania to obszar obejmujący liczne wyspy rozrzucone w środkowej i południowej części Pacyfiku. Wyspy Oceanii różnią się od siebie wielkością pochodzeniem i krajobrazem. Wyróżniamy wyspy kontynentalne wulkaniczne i koralowe. Ludność Oceanii jest zróżnicowana etnicznie i kulturowo. Podstawą gospodarki Oceanii jest rolnictwo i turystyka. Po obejrzeniu tego filmu wiesz już że Wielką Rafę Koralową widać aż z kosmosu. Portal pistacja.tv też łatwo zobaczyć. Wystarczy wpisać tę nazwę w wyszukiwarkę albo kliknąć w podany link. Zobaczysz, że warto.

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Marta Grochowska-Piróg

Lektor: Weronika Brzezińska

Konsultacja: Marta Grochowska-Piróg, Jakub Buras

Grafika podsumowania: Magdalena Adamska

Materiały: Magdalena Adamska, Andrzej Pieńkowski

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Montaż: Magdalena Adamska

Animacja: Magdalena Adamska

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

freepik (Licencja Freepik)
Google Earth Studio (Domena publiczna)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
Freepik (Licencja Flaticon)
The Yuri Arcurs Collection (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Google Fonts (Domena publiczna)
Good Ware (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
jcomp (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Wavebreak Media (Licencja Freepik)
Raw pixel (Licencja CC0)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Freepik)
lomarainen (Licencja Freepik)
forest71 (Licencja Freepik)
cpgphoto (Licencja Freepik)
Marlhans (Licencja Pixabay)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)
Natural Earth (Domena publiczna)
Natural Earth III (Domena publiczna)
Arnaudf (Licencja CC BY-SA 3.0)
Judi Lapsley Miller (Licencja CC BY 4.0)
Michael Schmid (Licencja CC BY 2.0)
Dan Lundberg (Licencja CC BY-SA 2.0)
Czdenek (Licencja CC BY-SA 4.0)
Frédéric Ducarme (Licencja CC BY-SA 4.0)
Michael Coghlan from Adelaide (Licencja CC BY-SA 2.0)
Adli Wahid (CC BY-SA 3.0)
Hans Gadow (Domina publiczna)
Graham Crumb/Imagicity.com (Licencja CC BY-SA 3.0)
Erin A. Kirk-Cuomo (Domena publiczna)
Yves Picq (Licencja CC BY-SA 3.0)
Marilyn Sourgose (Licencja CC BY 2.0)
Rick Rowland (Licencja CC BY 2.0)
Ok Tedi Mine CMCA Review (Licencja CC BY)
saphon (Licencja CC BY-SA 1.0)
Rick Goldman (Licencja CC BY-SA 2.0)
Bgabel (Licencja CC BY-SA 3.0)
Autor nieznany (Domena publiczna)
Bananaflo (Licencja CC BY-SA 3.0)
Mat Cross (Licencja CC BY-SA 3.0)
KhufuOsiris (Licencja CC BY-SA 4.0)
tara hunt from San Francisco, USA (Licencja CC BY-SA 2.0)