Cześć! Dziś przyjrzymy się fascynującym choć bardzo niegościnnym obszarom polarnym. Poszukamy tam odpowiedzi na pytanie: dlaczego niedźwiedź polarny nie wie jak wygląda pingwin. Obszary położone wokół biegunów Ziemi nazywamy często obszarami polarnymi. Ten na północy, to Arktyka. Tworzy ją Ocean Arktyczny położone na nim wyspy oraz północne krańce trzech dobrze ci już znanych kontynentów: Europy, Azji i Ameryki Północnej. Za umowną granicę Arktyki uznaje się najczęściej koło podbiegunowe północne położone na 66 stopniu i 34 minucie szerokości geograficznej północnej. Nazwa "Arktyka" pochodzi od greckiego słowa "arctos", oznaczającego niedźwiedzia. Nawiązuje do gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, gdyż kierunek północny wyznaczano niegdyś za pomocą położenia tego gwiazdozbioru. Co ciekawe, na samym Biegunie Północnym nie ma nawet grama lądu. Jak więc człowiek mógł na nim stanąć? To dlatego, że ocean jest w tym miejscu pokryty wieloletnim, pływającym lodem morskim, tak zwanym pakiem lodowym. Przenieśmy się teraz do drugiej z polarnych krain. Obszar ten leży po przeciwnej stronie kuli ziemskiej niż Arktyka, dlatego jego nazwa to zlepek wyrazów: "anty" czyli po grecku "naprzeciwko" oraz "Arktyka" czyli?... Antarktyka. Hmmm..., czy na pewno "Antarktyka"? Pewnie częściej zdarzyło ci się słyszeć nazwę "Antarktyda". Antarktyda to nazwa kontynentu czyli znajdującego się pod lodem stałego lądu. Jest to piąty co do wielkości kontynent na świecie. Antarktyda jest większa od Australii i od Europy. Stojąc na biegunie południowym mamy więc pod stopami grubą warstwę lodu zwaną lądolodem, bo leżącą na skalnym podłożu. Warstwa lodu przekracza miejscami nawet 4 km grubości! Natomiast Antarktyka, to kontynent Antarktydy plus jego pokrywa lodowa rozciągająca się na wody Oceanu Południowego a także owe wody i leżące na nich wyspy. Umowną granicą Antarktyki jest równoleżnik 60 stopni szerokości geograficznej południowej. Na obszary podbiegunowe słońce pada pod bardzo małym kątem a więc i słabo je nagrzewa. Nic więc dziwnego, że są to najzimniejsze miejsca na Ziemi. Najsilniejsze mrozy występują tu w czasie nocy polarnej, kiedy Słońce nie świeci w ogóle. W ciągu lata polarnego mróz nieco odpuszcza lecz we wnętrzu Antarktydy przez cały rok panuje ujemna temperatura. Na antarktycznej stacji badawczej Wostok zarejestrowano najniższą temperaturę na Ziemi wynoszącą minus 89,2 stopnia Celsjusza. Cechą charakterystyczną klimatu Antarktydy są także silne wiatry oraz niewielkie ilości opadów atmosferycznych. W centralnej części kontynentu roczna ilość opadów nie przekracza 100 mm. Mniej niż na Saharze. Bardzo niskie opady ekstremalnie suche powietrze oraz brak roślinności sprawiają, że Antarktydę często nazywa się pustynią. Pustynią lodową. W tym sensie Antarktyda to największa pustynia na świecie. Lądolód Antarktydy jest w ciągłym ruchu. Ponieważ wewnątrz kontynentu lądolód grubieje od padającego śniegu, rozpływa się on na wszystkie strony, sprawiając że ogromne masy lodu przesuwają się od środka kontynentu w kierunku wybrzeży docierając do oceanu. Lodowiec zsuwa się po dnie morskim a potem zaczyna unosić się w wodzie tworząc tak zwany lodowiec szelfowy nieraz o ogromnych rozmiarach. Największym lodowcem szelfowym na świecie jest lodowiec szelfowy Rossa. Zajmuje on większą powierzchnię niż razem Polska, Czechy i Słowacja. Gdy końce lodowca szelfowego topnieją w kontakcie z cieplejszą wodą oceanu odrywają się od niego fragmenty lodu. Ten proces nazywamy cieleniem się lodowca. Największe bryły tworzą góry lodowe które mogą dryfować po oceanie nawet 10 lat i docierać nawet do równika. Antarktyda to nie tylko lód. Ponad pokrywę lodową wystają pojedyncze skaliste wzniesienia, zwane nunatakami. Największym nunatakiem a zarazem najwyższym szczytem Antarktydy jest Masyw Vinsona. Jego wysokość to 4892 m n.p.m. To, co wystaje ponad powierzchnię lądolodu to zaledwie niewielka część tej potężnej góry. Wolne od lodu są także niektóre części wybrzeża. W trakcie lata polarnego temperatura przekracza tu 0 stopni Celsjusza. Porównując wykresy klimatyczne wybrzeża i centralnej części kontynentu widać, że na wybrzeżu średnie miesięczne temperatury są wyższe, a roczna amplituda temperatury niższa niż w głębi lądu. W połączeniu z większą ilością opadów sprawia to, że klimat jest łagodniejszy. Występują tu ubogie gleby tundrowe. Tereny te pokrywa skąpa roślinność składająca się głównie z mchów i porostów. Taka sytuacja ma miejsce na Półwyspie Antarktycznym. A co ze zwierzętami? Nawiązując do pytania z początku filmu niedźwiedź polarny nie spotka się w naturze z pingwinem dlatego, że niedźwiedzie polarne żyją w Arktyce, na półkuli północnej a pingwiny żyją w Antarktyce czyli na półkuli południowej. W Arktyce nie występują pingwiny natomiast w Antarktyce nie występują niedźwiedzie polarne. W Arktyce oprócz niedźwiedzi polarnych występują także orki i inne walenie renifery, lisy polarne, zające bielaki morsy, foki oraz takie ryby, jak łososie dorsze, mintaje i halibuty. W Antarktyce natomiast oprócz wielu gatunków pingwinów spotkać można także między innymi lamparty morskie, orki, płetwale błękitne oraz inne walenie. Dla zwierząt zamieszkujących obszary polarne dużym zagrożeniem są zmiany klimatyczne. Szczegółowo omówimy je w innym filmie. Arktyka nie jest kontynentem. To obszar za kołem podbiegunowym północnym. Antarktyka to obszar ograniczony równoleżnikiem o wartości 60 stopni szerokości geograficznej południowej. Obejmuje kontynent: Antarktydę, a także otaczającą ją część Oceanu Południowego. Wieloletnia warstwa lodu pokrywająca duży obszar lądu, to lądolód. Skalisty szczyt górski, wystający ponad powierzchnią lądolodu, to nunatak. Niedźwiedzie polarne żyją w Arktyce a pingwiny w Antarktyce. Niedźwiedzie polarne i pingwiny w naturze nie mogą się spotkać ale Ty zawsze możesz spotkać nas. Wystarczy, że wejdziesz na pistacja.tv Czekamy!