Kolekcjonerzy bardzo starych monet dzięki znajomości rzymskiego systemu zapisywania liczb potrafią odczytywać wiek z którego pochodzą dane monety. Wiesz już, w jaki sposób w systemie rzymskim zapisuje się liczby od 1 do 10. Wiesz również, co oznaczają te zapisy. Spójrz najpierw na ten zapis Mamy tutaj wielką literę X i pionową kreseczkę. Wielka litera X oznacza 10. Pionowa kreseczka oznacza 1. Widzisz, że najpierw występuje znak oznaczający wartość większą. W takim przypadku stosujemy dodawanie. 10 dodać 1 to 11. Ten zapis oznacza liczbę 11. Zajmijmy się teraz tym zapisem. Mamy tutaj wielką literą X która oznacza liczbę 10. Dwie pionowe kreseczki oznaczają liczbę 2. 10 i 2 to 12. Ten zapis oznacza liczbę 12. Spójrz raz jeszcze na pionową kreseczkę. Pionowa kreseczka oznacza liczbę 1. Jeśli przed pionową kreseczką dopiszemy wielką literę X to wartość liczby zwiększymy o 10. Wielka litera X i pionowa kreseczka to liczba 11. Wielka litera X i dwie pionowe kreseczki to liczba 12. No to spójrz teraz na taki zapis. Tutaj mamy wielką literę X i 3 pionowe kreseczki. 10 i 3 oznacza 13. Ten zapis to liczba 13. 3 pionowe kreseczki oznaczają liczbę 3. Jeśli przed trzema kreseczkami dopiszemy wielką literę X tak jak tutaj to otrzymamy liczbę o 10 większą. Spójrz teraz na liczbę 4. 4 to inaczej pionowa kreseczka i wielka litera V. No to jak w systemie rzymskim możemy zapisać liczbę 14? Wystarczy, że przed tymi znakami dopiszemy wielką literę X. Wielka litera X oznacza 10. Pionowa kreseczka i wielka litera V to znaki, które oznaczają liczbę 4. 10 i 4 to 14. No to teraz przyszedł czas na zadanie dla Ciebie. Zatrzymaj lekcję i spróbuj samodzielnie powiedzieć jakie liczby oznaczają te zapisy. Wielka litera X oznacza 10. Wielka litera V oznacza 5. 10 i 5 to 15. Wielka litera X oznacza 10. Wielka litera V i pionowa kreseczka oznaczają liczbę 6. 10 i 6 to 16. Tutaj z kolei mamy wielką literę X która oznacza 10. Wielka litera V i dwie pionowe kreseczki to znaki oznaczające liczbę 7. 10 i 7 to 17. Wielka litera X to 10. Wielka litera V i 3 pionowe kreseczki to liczba 8. 10 i 8 to 18. No to jedziemy dalej. Wielka litera X to 10. Pionowa kreseczka i wielka litera X to 9. 10 i 9 to 19. A co oznaczają dwie wielkie litery X? Jedna litera X oznacza 10. Druga litera X również oznacza 10. 10 i 10 to 20. A teraz rozszyfrujemy sobie co oznaczają te zapisy. Czy potrafisz powiedzieć czym różnią się od tych zapisów? Zatrzymaj lekcję i spróbuj odpowiedzieć. W zapisach tych liczb mamy o jedną wielką literę X więcej niż w zapisach tych liczb. Skoro w tych zapisach mamy o jedną wielką literę X więcej to oznacza to, że te zapisy oznaczają liczby o 10 większe od tych liczb. Wielka litera X oznacza 10. Jedna pionowa kreseczka oznacza 1. To jest liczba 11. W tym zapisie mamy dwie wielkie litery X które oznaczają liczbę 20. Do tego mamy jeszcze jedną pionową kreseczkę, która oznacza liczbę 1. 20 i 1 to 21. Tutaj mamy dwie wielkie litery X czyli 20 i dwie pionowe kreseczki czyli 2. 20 i 2 to 22. Dwie wielkie litery X to 20. 3 pionowe kreseczki to liczba 3. 20 i 3 to 23. Dwie wielkie litery X oznaczają 20. Pionowa kreseczka i wielka litera V oznaczają liczbę 4. Mamy tutaj więc liczbę 24. No to mam dla Ciebie kolejne zadanie. Zatrzymaj lekcję i spróbuj samodzielnie powiedzieć jakie liczby oznaczają te zapisy. Tutaj mamy 20 i 5, czyli 25. Tutaj mamy 20 i 6, czyli 26. Tutaj mamy 20 i 7, czyli 27. W kolejnym przykładzie mamy 20 i 8, czyli 28. W kolejnym przykładzie mamy 20 i 9, czyli 29. Spójrz jeszcze na ten zapis. 3 wielkie litery X oznaczają 3 dziesiątki czyli liczbę 30. No to mam dla Ciebie ostatnie zadanie. Zatrzymaj lekcję i spróbuj samodzielnie powiedzieć jakie liczby oznaczają te zapisy. Na początek można dostrzec różnicę pomiędzy tymi zapisami, a tymi zapisami. Zwróć uwagę, że tutaj na początku mamy dwie wielkie litery X które oznaczają 20. Tutaj na początku mamy 3 wielkie litery X które oznaczają 30. Skoro 3 wielkie litery X oznaczają liczbę 30 a jedna pionowa kreseczka oznacza liczbę 1 to ten zapis oznacza liczbę 31. Tutaj z kolei mamy 30 oraz 2, czyli 32. Tutaj mamy 30 i 3, czyli 33. Jak już się domyślasz kolejny zapis oznacza liczbę 34. 3 wielkie litery X oznaczają liczbę 30 a pionowa kreseczka i wielka litera V oznaczają liczbę 4. 30 i 4 to 34. Tutaj z kolei mamy 30 oraz 5, czyli 35. W kolejnym zapisie mamy 30 i 6, czyli 36. W kolejnym mamy 30 i 7, czyli 37. W następnym mamy 30 i 8, czyli 38. A w ostatnim mamy 30 i 9, czyli 39. Na tym zakończymy. Liczby większe niż 39 pokażę Ci w innej lekcji. W systemie rzymskim liczby od 1 do 30 możemy zapisać za pomocą kombinacji 3 znaków: pionowej kreseczki wielkiej litery V i wielkiej litery X. Ta playlista dotyczy rzymskiego systemu zapisywania liczb. Wszystkie playlisty znajdziesz na naszej stronie internetowej pistacja.tv. Jeśli chcesz być na bieżąco to zasubskrybuj nasz kanał.