Z tego filmu dowiesz się:

  • którzy słynni matematycy mieli na imię Andrzej (lub Andrew, Andreas, itd.),
  • jakimi intrygującymi zagadnieniami zajmowali się ci matematycy.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Andrzejki to świetna okazja aby przybliżyć Ci Andrzejów matematyków. Nie tylko tych z Polski ale też z zagranicy. Istnieją bowiem odpowiedniki imienia Andrzej. Na przykład Andrew o którym będzie mowa w dalszej części wideo. Zacznę od matematyków pochodzących z Polski. Profesor Andrzej Bielecki jest przykładem na to że matematyka może być wykorzystywana w bardzo odjechanych dziedzinach nauki takich jak sztuczna inteligencja. Sztuczna inteligencja umożliwia tworzenie komputerów zdolnych do wykonywania czynności będących zazwyczaj domeną ludzi. Szczególnie tych czynności które wymagają użycia ludzkiej inteligencji. Profesor Bielecki zajmuje się również opisywaniem w sposób matematyczny procesu przekazywania informacji z komórki do komórki. Nie mam tutaj na myśli telefonów komórkowych tylko takie komórki z których zbudowane są żywe organizmy. Gałąź nauki zajmująca się tym zagadnieniem to biocybernetyka. Oprócz tego profesor Andrzej Bielecki interesuje się cybernetyką ekonomiczna. Kolejny polski matematyk o imieniu Andrzej to Andrzej Białynicki-Birula. Człowiek o niezwykłym podejściu do królowej nauk. W artykule: „Po co matematykowi nieskończoność?” pięknie opisuje jak bardzo nieskończoność jest ważna dla matematyki. Przez wiele lat był pracownikiem Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował tam jako dziekan a także jako prorektor i senator. Innym polskim Andrzejem matematykiem i jednocześnie filozofem jest profesor Andrzej Grzegorczyk. Jego specjalnością była logika. Ten matematyk filozof zajmował się tworzeniem własnego systemu filozoficznego. O rozważaniach profesora Grzegorczyka możesz dowiedzieć się więcej z wywiadu umieszczonego na YouTubie na kanale AcademiconTV. Link do tego wywiadu znajduje się w opisie. Za swoje wybitne osiągnięcia naukowe oraz zasługi na rzecz rozwoju nauki profesor został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Profesor Andrzej Grzegorczyk poświęcił matematyce całe swoje życie. Na sam koniec warto dodać że ten matematyk służył w Powstaniu Warszawskim. Teraz opowiem Ci o niepolskim Andrzeju matematyku który dokonał czegoś naprawdę niezwykłego. W 1637 roku matematyk o nazwisku Fermat sformułował pewne twierdzenie matematyczne które zostało opublikowane dopiero w roku 1670 czyli po trzydziestu trzech latach. Twierdzenie odnaleziono po śmierci matematyka wśród innych zapisków walających się po domu geniusza. Owe twierdzenie od razu stało się wyzwaniem dla wielu pokoleń matematyków. Jak myślisz, ile lat matematycy z całego świata trudzili się aby udowodnić twierdzenie Fermata? 5 lat? 10 lat? A może 50 lat? Twierdzenie Fermata pozostawało nieudowodnione przez ponad 300 lat od publikacji. Właśnie dlatego twierdzenie Fermata należy do najsławniejszych problemów matematycznych. Jak więc brzmi twierdzenie Fermata? Dla każdej liczby naturalnej n większej niż 2 nie istnieją takie liczby naturalne dodatnie x, y, z które spełniałyby równanie widoczne na ekranie. x do potęgi n-tej dodać y do potęgi n-tej równa się z do potęgi n-tej. W 1637 roku Fermat zanotował treść twierdzenia na marginesie łacińskiego tłumaczenia książki Aritmetica Diofantosa i dopisał następujący komentarz: „ znalazłem zaiste zadziwiający dowód tego twierdzenia niestety margines jest zbyt mały by go pomieścić". Dowód po trzystu latach przedstawił światu angielski matematyk Andrew John Wiles. Nastąpiło to w roku 1994 co było jedną z największych sensacji naukowych XX wieku. Dowód zajmował około stu stron formatu A4. Wiles jako 10-latek mieszkający w Cambridge znalazł w lokalnej bibliotece książkę na temat wielkiego twierdzenia Fermata. Wspomina, że zaintrygował go problem który był w stanie zrozumieć jako chłopiec a którego nikt nie mógł rozwikłać od trzystu lat. „Od tego momentu wiedziałem że muszę go rozwiązać”, powiedział. Za dowód Wiles, otrzymał nagrodę Abela która jest uznawana za matematyczny odpowiednik Nobla. Nagrodę funduje norweski rząd. Jej wartość to 6 milionów koron norweskich czyli około 3 miliony złotych. Nagroda została wręczona Wiles'owi 24 maja 2016 roku na Uniwersytecie w Oslo. Wręczał ją sam następca tronu Norwegii. Teraz być może zaskoczę Cię pewnym pytaniem. Jak myślisz, czy najsłynniejsze twierdzenie w matematyce może mieć coś wspólnego z serialem Star Trek? Nie Star Wars. Star Trek. Okazuje się, że ma. Wielkie twierdzenie Fermata zostało wspomniane w serialu Star Trek: Następne pokolenie. Jeden z bohaterów zastanawiał się nad dowodem tego twierdzenia w ramach gimnastyki umysłowej. Twórcy serialu Star Trek zauważyli opublikowanie dowodu twierdzenia i w jednym z innych odcinków umieścili wzmiankę o samym Wiles'ie. O wielkim twierdzeniu Fermata wspomina również Stieg Larsson w swojej powieści kryminalnej noszącej tytuł „Dziewczyna, która igrała z ogniem”. Główna bohaterka również próbuje dowieść prawdziwości tego twierdzenia. Widzisz, że matematyka otwiera wiele drzwi. Do sławy, bogactwa i co najważniejsze do zrozumienia świata. Świat nie mógłby się rozwijać bez matematyki. Widzisz też, że z matematyką można się zetknąć poświęcając swój czas na rozrywkę. Może znasz jakieś tytuły książek, filmów lub seriali, które opowiadają choć trochę o matematyce? Jeśli tak, to napisz je w komentarzu. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej ciekawych rzeczy to zapraszam Cię do odwiedzenia naszej strony pi-stacja.tv. Znajdziesz tam również krótkie filmy dzięki którym nauczysz się matematyki. I pamiętaj, lubisz — zasubskrybuj!

Lista wszystkich autorów

Lektor: Krzysztof Chojecki

Grafika podsumowania: Joanna Zalewska, Katarzyna Szczepańska

Napisy: Grzegorz Jakubiec, Klaudia Abdeltawab

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

JuralMin (CC0)
Clker-Free-Vector-Images (CC0)
Clker-Free-Vector-Images (CC0)
geralt (CC0)
morhamedufmg (CC0)
geralt (CC0)
Wikimedia (public domain)
Wikipedia (public domain)
blizniak (CC0)
Wikipedia
Wikipedia
Chraecker (CC0)
valco (CC0)
Comfreak (CC0)
czu_czu_PL (CC0)
Gellinger (CC0)
DrSJS (CC0)
DrSJS (CC0)
Wikimedia

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg