Ten piękny rysunek to Róża Wiatrów międzynarodowy symbol podróżowania. Różą Wiatrów nazwali go starożytni żeglarze bo jego regularny kształt nieco kojarzy się z kwiatem róży, a ramiona wskazują kierunki geograficzne, z których wieją wiatry o określonych nazwach. Takie róże wiatrów umieszczano kiedyś na wszystkich mapach, aby użytkownicy wiedzieli, gdzie jest na nich północ a gdzie południe. Z tego filmu Ty też dowiesz się jak określać te kierunki w terenie. Na pewno wiesz, że słońce wschodzi i zachodzi południe jest środkiem dnia a północ środkiem nocy. Z drugiej strony pewnie mówiono Ci że w naszym kraju nad morze jeździmy na północ, a w góry na południe. Widzisz więc, że północ, południe a także wschód i zachód mogą być używane do nazywania zarówno położenia jak i pory dnia. Nic dziwnego, bo te nazwy są ze sobą powiązane. Wyjaśniamy to w innym filmie tej playlisty. W tym filmie opowiemy, jak używa się tych nazw do określania położenia. Wyobraź sobie, że jesteś na rozległej łące. Drzewa i domy są bardzo daleko. Czy widzisz linię, wzdłuż której niebo jakby styka się z ziemią? Ta linia ma swoją nazwę. To horyzont albo widnokrąg. Widno-krąg, bo jest okręgiem a Ty stoisz w jego środku. Rozejrzyj się na wszystkie strony. A teraz wyobraź sobie że jesteś w tym miejscu pierwszy raz. Zupełnie go nie znasz. Nie wiesz, jak wrócić do domu. Nie masz telefonu, albo masz ale nie ma zasięgu. Co robisz? Oczywiście najbezpieczniej pójść do najbliższego domu i po prostu zapytać o drogę, ale jeśli masz mapę lub ktoś wcześniej powiedział Ci, że masz iść na przykład na północny-zachód, to poradzisz sobie bez pomocy. Musisz tylko umieć znajdować kierunki geograficzne. Najważniejszym kierunkiem jest północ. Dlaczego akurat północ? Cóż, ludzie po prostu tak się umówili. Pokażę ci kilka sposobów pozwalających znaleźć północ. Pierwsza metoda wymaga słońca. By zadziałała musi być dzień i to dość słoneczny. Pamiętasz, południe to środek dnia. Wtedy, czyli mniej więcej o godzinie dwunastej południe jest tam, gdzie jest słońce a północ dokładnie po przeciwnej stronie czyli tam, gdzie twój cień. Niestety, ta metoda działa tylko około 12:00 w słoneczny dzień i tylko w naszej części świata. O tym, dlaczego tak jest dowiesz się na lekcjach geografii. A co zrobić, gdy nie chcesz czekać do 12:00 albo, co gorsza, jest już dawno po południu? Wtedy pomoże Ci gnomon. To mądra nazwa na długi, prosty patyk lub pręt. Im dłuższy, tym lepszy. Wbij patyk pionowo w ziemię. Zaznacz dokładnie miejsce w którym kończy się jego cień. Możesz użyć do tego małego kamienia lub innego patyka. Teraz poczekaj 10-15 minut. Zauważ, że cień się przesunął. Ponownie zaznacz jego koniec. Stań dokładnie na łączącej te dwa punkty linii z rozstawionymi nogami tak, by słońce i gnomon znajdowały się za tobą. Spójrz prosto przed siebie. Kierunek, w którym patrzysz, to północ. Wiedząc, gdzie jest północ, bez problemu określisz pozostałe trzy kierunki. Kierunek południowy jest dokładnie odwrotny do północnego. Stojąc na linii masz południe dokładnie za sobą. Teraz wyciągnij ręce na boki. Kierunek wschodni wskazuje twoja prawa ręka kierunek zachodni - lewa. Zapamiętaj: gdy stoisz twarzą na północ prawa ręka to wschód, lewa - zachód. Gdy nie widać słońca, możemy ustalić kierunek za pomocą przyrządów. Jeśli masz telefon komórkowy, to może jest w nim aplikacja, która wyświetla kierunki geograficzne. To lepsze niż nic, ale lepiej skorzystać z kompasu. Ten przyrząd od wieków był używany do ustalania kierunku północy. Być może aplikacja w twoim telefonie dokładnie tak się nazywa, ale to nie to samo co prawdziwy kompas. Najprostszy kompas składa się z dwukolorowej wskazówki zwanej igłą która kręci się swobodnie wokół osi. Pomalowany na czerwono koniec igły kompasu zawsze pokazuje północ, a ten drugi południe. Jeśli trzymając kompas obrócisz się w taki sposób, aby patrzeć na północ czyli tam, gdzie wskazuje czerwony koniec igły to po prawej stronie będzie co? Wschód. Dobrze! A po lewej? Zachód. Wspaniale! A gdzie będzie południe? Jeśli mówisz, że za twoimi plecami to masz całkowitą rację. Wyróżniamy cztery główne kierunki geograficzne: północ, południe wschód i zachód. Aby odnaleźć je w terenie wystarczy znaleźć północ. Można to zrobić za pomocą gnomonu jeśli świeci słońce, lub za pomocą kompasu przez całą dobę. Linia, wzdłuż której niebo jakby styka się z ziemią, to widnokrąg zwany także horyzontem. Jeśli lubisz orientować się w każdym miejscu w którym jesteś - ta playlista jest dla Ciebie. Obejrzyj pozostałe filmy i daj nam łapkę w górę zanim ruszysz w kierunku widnokręgu.