Ziemia okrąża Słońce, ale też wiruje wokół własnej osi niczym bączek-zabawka. Tak samo zachowują się inne planety w naszym Układzie Słonecznym. Większość, podobnie jak my, obraca się patrząc z bieguna północnego przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wyjątki to Wenus i Uran. One kręcą się w przeciwnym kierunku przy czym Uran niemal dokładnie na boku tak, jakby bączka nie puszczać na nóżce tylko turlać po podłodze. Księżyc, nasz jedyny satelita, obraca się zaś w taki sposób, że zawsze widzimy tę samą księżycową stronę. Każdy wie, że mamy dzień i noc. W dzień chodzi się do szkoły, a w nocy się śpi. Ale co to właściwie znaczy, że jest dzień? Ogólnie przyjmuje się że dzień jest wtedy, kiedy jest widno. A dlaczego za dnia jest widno? Bo świeci słońce - odpowiesz. Nie zawsze je widzimy, czasem skrywa się za chmurami, ale nawet wtedy wiesz że gdzieś tam za nimi jest na niebie. Co innego w nocy. Nawet gdyby nie było ani jednej chmurki jest ciemno, bo słońca na niebie nie ma. Fakt, że Słońce pojawia się i znika wynika z tego, że Ziemia w swojej drodze wokół naszej gwiazdy obraca się też wokół własnej osi, niczym puszczony na podłogę bączek. Zróbmy doświadczenie. Znajdź Jakieś ciemne pomieszczenie i weź małą lampkę albo latarkę. Pozostaw ją na półce, najlepiej na wysokości Twojej głowy i zapal. Teraz zacznij się kręcić wokół własnej osi. Pewnie dostrzegasz, że raz Twoja twarz jest w blasku lampki i światło może nawet cię razi a za chwilę... widzisz ciemność. Dokładnie tak samo jest z Ziemią a że jest kulą, w efekcie obracania się co i rusz inny jej obszar jest oświetlony. Jeden obrót wokół osi trwa 24 godziny i tyle samo trwa dzień plus noc, czyli... doba. Każda doba ma 24 godziny ale już dzień i noc trwają różnie długo. Dlaczego, opowiemy Ci w innym filmie playlisty. Tu weźmy na warsztat tylko jeden dzień ale... po orzeszku. Żeby rozświetlić swoim blaskiem nasz kraj Słońce musi pojawić się nad linią horyzontu Ten moment nazywamy... wschodem Słońca. Jeśli kiedyś udało Ci się taki wschód zobaczyć to wiesz, że nasza gwiazda wygląda wtedy jak duża złotopomarańczowa kula tuż nad horyzontem. A potem? Rusza w górę. Gdybyśmy się uparli i obserwowali Słońce przez cały dzień, zauważymy - zakładając że niebo jest bezchmurne - że wznosi się ono i wznosi coraz wyżej. Jest taki moment kiedy jest najwyżej nad widnokręgiem, czyli można powiedzieć góruje nad nim. Czy wiesz może, jak nazywamy ten moment przypadający w połowie dnia? Pół dnia to południe. Język polski bywa bardzo pomocny. W południe jest na ogół najwidniej. Gdy południe mija, Słońce stopniowo opada opada, aż w końcu chowa się za linią horyzontu. Jak nazywamy ten moment? To zachód słońca. Wtedy można powiedzieć, że dzień się kończy a zaczyna noc. Czas stopniowego rozjaśniania nieba przed pojawieniem się Słońca na wschodzie nazywamy świtem, a stopniowego ściemniania się po jego zniknięciu na zachodzie - zmierzchem. W naszym kraju przejście między dniem a nocą jest łagodne i trwa dość długo nawet ponad godzinę. Na dalekiej północy może trwać wiele godzin a na równiku mniej niż pół godziny. Wróćmy jeszcze do lampki, przy której przyszło Ci się obracać. Może w trakcie kręcenia się w kółko udało Ci się zauważyć na ścianie swój cień. Można się nim świetnie bawić, na przykład składając ręce w różne kształty. Słońce niczym wielka, ciepła lampa też sprawia że wszystko, co na Ziemi, rzuca cień. Jeśli świeci Słońce, wyjdź na dwór najlepiej z miarką i kompasem choćby takim w telefonie i zrób eksperyment. Wyjdź na dwór o różnych porach dnia. Stojąc w tym samym miejscu obserwuj jak długi jest twój cień i oznacz jego kierunek. Jak to zrobić pokazujemy w innym filmie. Założę się, że jeśli będziesz na zewnątrz wczesnym rankiem albo tuż przed zachodem Twój dzień będzie długi sporo dłuższy od Ciebie. A jaki będzie jego kierunek? Rankiem Słońce świeci od wschodu cień pada więc w kierunku przeciwnym czyli ku zachodowi. I odwrotnie, gdy słońce już zachodzi jego promienie padają z zachodu kierunek cienia wskaże nam więc... wschód. A jak będzie w południe? Wtedy słońce świeci najbardziej z góry a Twój cień jest najkrótszy i pokazuje północ. Ziemia kręci się wokół własnej osi w ruchu obrotowym. To sprawia, że mamy na przemian dzień i noc, które w sumie trwają 24 godziny. Pojawienie się Słońca na widnokręgu nazywamy wschodem a jego zniknięcie za nim - zachodem. Gdy jest najwyżej w południe, mówimy że góruje. Dzień to okres od wschodu do zachodu Słońca a noc - od zachodu do wschodu. Cień, jaki rzucają drzewa, domy i Ty też jest najkrótszy w południe, a najdłuższy o wschodzie i zachodzie Słońca. To już ostatni promyk tego filmu, ale pamiętaj pi-stacja jest jak słońce. Nawet gdy jej nie oglądasz, czeka na Ciebie każdego dnia. Pozostań w naszej orbicie. Zasubskrybuj nasz kanał.