Jednym z najbardziej widowiskowych zjawisk na niebie jest zaćmienie Słońca. Dochodzi do niego, gdy Księżyc przesuwa się między Ziemią a Słońcem, rzucając cień na naszą planetę. Wtedy w środku dnia nastają ciemności. Zaćmienia trudno obserwować, bo zdarzają się raz na kilka miesięcy, a obejmują swoim zasięgiem tylko wąziutki pas naszej planety. A czy wiesz, że gdyby Księżyc okrążał Ziemię dokładnie po okręgu i w tej samej płaszczyźnie w której Ziemia obiega Słońce zaćmienia mielibyśmy regularnie co miesiąc? Trochę szkoda, ale cóż... W tej lekcji dowiesz się, skąd się bierze inne zjawisko astronomiczne - pory roku. Jeśli udało Ci się obejrzeć nasz film o czterech porach roku, na pewno pamiętasz jak mówiliśmy, że w różnych miesiącach dzień i noc różnią się długością. Słońce świeci raz krócej, a raz dłużej a my mamy wiosnę, lato, jesień albo zimę. Te różnice wynikają z tego że Ziemia obiega Słońce lekko nachylona. Przez to różne jej obszary w różnych porach roku otrzymują różne dawki słonecznego światła. Na naszej, północnej półkuli jest go więcej latem. Mieszkańcy Australii najdłuższymi dniami cieszą się w grudniu czyli wtedy, gdy u nas jest zima i słońca na lekarstwo. W marcu i we wrześniu dni i noce są mniej więcej podobnej długości a w dniach równonocy, czyli 21. marca i 22. września, trwają po 12 godzin. Słońce wschodzi wtedy dokładnie na wschodzie, a zachodzi dokładnie na zachodzie. O tym, jak wyznaczać kierunki geograficzne mówi inny film. W dniu przesilenia letniego, 22. czerwca Słońce wschodzi na północnym wschodzie a zachodzi na północnym zachodzie. Można powiedzieć, że pokonuje na nieboskłonie najdłuższą drogę. Z kolei podczas przesilenia zimowego 22. grudnia wschodzi na południowym wschodzie a zachodzi na południowym zachodzie. Nad horyzontem jest najkrócej. Obserwując niebo w ciągu roku możesz zauważyć jeszcze jedną rzecz: wysokość słońca na niebie. Latem wspina się ono wysoko nad horyzont a gdy w południe jest najwyżej, czyli góruje twój cień chowa Ci się pod stopami. W okolicach równika, gdyby stanąć na baczność w ogóle by go nie było widać, bo promienie słoneczne padają tam niemal prostopadle ale nie żyjemy na równiku, więc promienie słońca nawet podczas przesilenia padają na Ziemię pod pewnym kątem. Dlatego nawet w południe możesz zobaczyć swój cień. A jak jest w dniu przesilenia zimowego czyli 22. grudnia? Wtedy słońce nie wznosi się tak wysoko. Można by rzec, że spogląda na Ziemię z ukosa. Góruje nisko na południowej części nieba. Jaki to ma wpływ na długość cienia? Możesz się o tym przekonać doświadczalnie i to niekoniecznie stając w południe na dworze codziennie od czerwca do grudnia. Weź latarkę i jakiś przedmiot. Niech to będzie rakieta Ustaw przedmiot na stole i rzuć na niego snop światła wysoko z góry. Zaznacz długość rzucanego przez przedmiot cienia. A teraz zacznij powoli opuszczać latarkę. Cień wydłuża się, czy skraca? Widzisz, że długość cienia zależy od wysokości Słońca albo innego źródła światła. Z tego samego powodu długość cienia zmienia się i w ciągu dnia. Największa jest rankiem i wieczorem gdy Słońce wyłania się zza horyzontu lub za nim chowa, a zatem jest najniżej. A od czego zależy kierunek w którym pada cień? Rzecz jasna od tego, skąd pada światło i zawsze jest przeciwny. Jeśli Słońce świeci z zachodu, cień wskaże nam wschód. Jeśli z południa - północ. Zadanie dla Ciebie. Jeśli słońce świeci z północnego wschodu w jakim kierunku będzie padał cień? Oczywiście na południowy zachód. Brawo! W różnych porach roku Słońce wschodzi i zachodzi w różnych miejscach. Zmienia się również miejsce jego górowania. Latem jest najwyżej na niebie a dni są wtedy najdłuższe. Zimą jest odwrotnie: Słońce góruje najniżej, a dni są najkrótsze. Na dzisiaj to już wszystko. Obejrzyj pozostałe filmy z tej playlisty a po więcej materiałów zajrzyj na naszą stronę: pistacja.tv