W zależności od pory roku zwierzęta zmieniają swoje zachowania. Ekstremalnym przykładem są pszczoły. Czy wiesz, że robotnice, które lęgną się wiosną i latem, żyją tylko około 5 tygodni ale jeśli przyjdą na świat jesienią - nawet ponad pół roku? Można się jednak zastanawiać, co lepsze miesiąc fruwania w ciepłych promieniach słońca, czy sześć miesięcy zamknięcia w zimnym ulu? W tej lekcji poznasz charakterystyczne cechy pór roku. Spójrz na obrazki i powiedz, który przedstawia wiosnę, który lato, jesień, a który zimę? Co naprowadziło Cię na poprawne odpowiedzi? Wygląd przyrody którą oglądasz przecież na co dzień. Wiesz, że gałęzie drzew z kolorowymi liśćmi lub bezlistne widzisz jesienią a obsypane kwiatami - wiosną. Zimą ziemię pokrywa czasami śnieg a latem na polach dojrzewają zboża. Przyroda nie zna jednak kalendarza. Zmienia się i reaguje na zmiany pogody związane z ruchem obiegowym Ziemi wokół Słońca, który cyklicznie zmienia ilość ciepła i światła docierającego do naszej części świata. Każdej z czterech pór roku możemy przypisać całkiem długą listę charakterystycznych cech pogodowych. Poznajmy je wspólnie. Dni stają się coraz dłuższe i cieplejsze. Rośliny zaczynają kiełkować, a potem kwitnąć. Ptaki wiją gniazda, a zwierzęta budzą się z długiego snu. Jaka to pora roku? Wiosna. Gorąco, gorąco. Dni są długie a noce krótkie i ciepłe. Na drzewach pojawiają się owoce a na polach dojrzewa zboże. Czasami przejdzie gwałtowna burza po której widać tęczę. Zwierzęta opiekują się swoim potomstwem a ludzkie dzieci... mają wakacje. To znaczy, że mamy lato. Co dalej? Dni stają się coraz krótsze i chłodniejsze. Nocami zdarzają się przymrozki. Liście na drzewach żółkną, czerwienieją albo brązowieją, a potem spadają a niskie rośliny liściaste obumierają. Możesz zauważyć, że zwierzęta gromadzą zapasy, a ptaki odlatują do ciepłych krajów. To jesień. Dzień jest krótki. Szybko robi się ciemno i bywa naprawdę zimno. Pada śnieg. Zdarzają się zawieje i zamiecie. Gdy wychodzisz z domu, Twój oddech pozostawia obłoczek pary. Drzewa liściaste stoją nagie. Zielone pozostały tylko iglaste. Zwierzęta pochowały się gdzieś by nie zamarznąć. Śpią w norach albo wyemigrowały daleko na południe. Ten opis pasuje do zimy Przed orzeszkiem poznaliśmy cztery pory roku. A czy potrafisz podać ich ramy czasowe albo raczej kalendarzowe? Zacznijmy od wiosny. Przyjmuje się, że w naszej części świata jej początek przypada 21. marca. Słońce wschodzi wtedy dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie, a dzień trwa tyle samo godzin, ile noc. Kolejna pora roku, lato. Rozpoczyna się 20. lub 21. czerwca. Tego dnia dzień jest najdłuższy w roku a noc najkrótsza. W południe słońce świeci wysoko niemal dokładnie nad głową. W dawnych czasach tę najkrótszą noc zwano nocą Kupały. Panny rzucały wtedy wianki na płynącą wodę, a według bajek w leśnych ostępach zakwitał kwiat paproci. Latem słońce wschodzi na północnym wschodzie a zachodzi na północnym zachodzie ale o tym opowiada nasz inny film. Niedługo po końcu wakacji zaczyna się jesień. 22. albo 23. września, zależnie od tego czy rok jest przestępny, czy nie znów dzień zrównuje się z nocą, a słońce znów zachodzi i wschodzi gdzie...? Tak, zgadza się dokładnie na zachodzie i wschodzie. Mija październik i listopad. Dni są coraz krótsze i zimniejsze. Nastaje grudzień. 21. albo 22. grudnia mamy najkrótszy dzień w roku - początek kalendarzowej zimy. Słońce wschodzi na południowym wschodzie a zachodzi na południowym zachodzie. Nawet w południe świeci niezbyt wysoko nad horyzontem, dając niewiele ciepła. Dzień jest najkrótszy w roku, ale przynosi nadzieję, bo kolejne dni są coraz dłuższe. Można już wyczekiwać wiosny, a po niej lata jesieni i kolejnej zimy bo cały cykl co roku się powtarza. Oprócz kalendarzowych pór roku związanych ściśle z ruchem Ziemi wokół Słońca, używa się jeszcze meteorologicznych pór roku które lepiej pasują do charakterystycznej pogody występującej w tych okresach. Te mają zawsze stałe daty. Wiosna trwa od 1. marca do 31. maja. Lato od 1. czerwca do 31. sierpnia. Jesień od 1. września do 30. listopada a zima od 1. grudnia do końca lutego. Nie zawsze jednak pogoda zgadza się z kalendarzem. Zimą są ciepłe dni, a latem bywa zimno. Nie zmienia to jednak faktu, że zimą zazwyczaj jest zimno, a latem większość dni jest ciepłych. Dlatego pory roku są tak ściśle związane z kalendarzem. Zadanie dla Ciebie. Podaj przynajmniej trzy powiedzenia lub przysłowia związane z porami roku. Jedna jaskółka wiosny nie czyni. Późna zima długo trzyma. Skowronka pieśń, to o wiośnie wieść. Kwiecień-plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata. Twoje były inne? Też dobrze bo przysłów o porach roku jest mnóstwo. Przyroda dostosowuje się do cyklicznych zmian długości dnia oraz intensywności słonecznych promieni, a my na podstawie tych zmian dzielimy rok na cztery pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę. Latem dni są najdłuższe, a zimą najkrótsze. Zimą czy latem, w upał czy deszcz pomóż innym dotrzeć do wiedzy, dzieląc się z nimi linkiem do naszego kanału oraz portalu pistacja.tv