Z tego filmu dowiesz się:

  • jakie zmiany zachodzą w ciele dziewczyny i chłopaka podczas dojrzewania;
  • jak działa męski i żeński układ rozrodczy.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Wśród maleńkich, żyjących w ziemi robaków kwestia płci to niejednoznaczne zagadnienie. Zwykle na początku życia robaczki produkują męskie komórki płciowe, a potem przechodzą na żeńską stronę, lecz zapładniają się same wcześniej wyprodukowaną spermą. Bywa jednak, że samice mają zdolność powrotu do fazy larwalnej, by zmienić płeć i zostać samcem, bo to zwiększa całkowitą liczbę składanych jajeczek. Człowiek tak nie potrafi, ale też się zmienia gdy dorasta. O płci, dorastaniu i związanych z nim zmianach w ludzkim ciele opowiem Ci w tej lekcji. Dojrzałe jabłka są słodkie i soczyste. Dojrzałe pomidory - miękkie i pachnące. Dojrzałość kojarzy Ci się może z owocem czy warzywem, ale w tym filmie opowiem Ci o innym dojrzewaniu. Takim, którego doświadcza ciało by przejść z dzieciństwa w dorosłość. Inaczej nazywa się je pokwitaniem dlatego skojarzenie z roślinami jest jak najbardziej trafne. Okres dojrzewania to czas, kiedy człowiek osiąga dojrzałość płciową. W ludzkim ciele dojrzewają wtedy gruczoły płciowe, których zadaniem jest produkcja komórek służących do wydawania na świat potomstwa. U dziewcząt są to jajniki a u chłopców jądra. Produkują one również substancje zwane hormonami. To one są przyczyną intensywnych zmian w nastoletnim ciele i fizjologii. Niezależnie od tego, czy jesteś chłopakiem czy dziewczyną, prędzej czy później też zmian takich doświadczysz. W naszym klimacie okres dojrzewania przypada u dziewcząt na 10-11. rok życia ale może się zacząć już w ósmym. U chłopców zmiany zachodzą później. Mniej więcej około 12. roku życia ale czasami już w 9. wiośnie. Co się zmienia i czy jest jakaś ustalona kolejność zdarzeń? Jasne! Zacznijmy od dziewczyn. Pierwszym zwiastunem pokwitania jest u dziewczynek powiększenie piersi czyli gruczołów mlekowych. Dojrzewające piersi nabierają tkanki tłuszczowej i mogą boleć, a na pewno są tkliwe w dotyku. W kolejnych etapach pojawia się owłosienie pod pachami i w okolicach intymnych. Na biodrach, udach i pośladkach pojawia się warstewka tłuszczu, która sprawia że dziewczęce kształty zaokrąglają się. Gdy poziom tej tkanki przekroczy 25% masy ciała, u nastolatek pojawia się najważniejsza oznaka dojrzałości płciowej: miesiączka, zwana też okresem lub menstruacją. Okres trwa zazwyczaj od 3 do 7 dni. W tym czasie dziewczyna krwawi, bo organizm pozbywa się tkanki, która spulchniała wnętrze macicy, czyniąc ją gotową do przyjęcia zapłodnionego jajeczka. Miesiączka nie bez powodu ma taką nazwę bo przypada mniej więcej co 28 dni czyli raz w miesiącu. Często w pierwszych miesiącach towarzyszą jej bóle podbrzusza i ogólny dyskomfort. Jeśli dolegliwości nie mijają w kolejnych krwawieniach, warto zasięgnąć rady ginekologa. Teraz trochę o chłopakach. Tu w pierwszym etapie powiększają się jądra i moszna. Też pojawiają się włosy w okolicach intymnych i pod pachami. Pamiętasz, mówiliśmy, że dziewczynkom rosną piersi? Chłopcom rośnie krtań. To takie miejsce mniej więcej w połowie szyi. W krtani znajdują się struny głosowe które nadają głosowi barwę. Gdy struny wydłużają się i pogrubiają zaczyna się zmieniać głos z chłopięcego na męski, co nazywamy mutacją. Zanim krtań, a z nią struny głosowe osiągnie ostateczny rozmiar, głos często się załamuje i raz jest niski, a innym razem piskliwy. Zmieniają się też proporcje ciała i zwiększa ilość mięśni. Na pierwszy rzut oka widać szersze barki i klatkę piersiową. Zmieniają się też rysy twarzy i pojawia się na niej zarost. Około 14. roku życia u chłopców zaczynają występować polucje czyli mimowolny wytrysk nasienia z cewki moczowej, zwykle nocą, podczas snu. To ostateczny dowód na to że jądra produkują już plemniki. Jest jedna oznaka dorastania, którą widać i u chłopców, i u dziewczyn na pierwszy rzut oka. Masz pomysł, co to może być? Chodzi o wzrost. W okresie dojrzewania ciało intensywnie się wydłuża. U dziewcząt do dziewięciu, a u chłopców nawet do 12 cm w ciągu roku. Wydłużają się głównie ręce i nogi oraz dłonie i stopy. Oznaką dojrzewania u obu płci jest też intensywna praca gruczołów potowych i zmiana składu potu który zaczyna intensywnie pachnieć. Uaktywniają się w skórze gruczoły łojowe co jest przyczyną trądziku i szybkiego przetłuszczania się włosów. Wiele związanych z dojrzewaniem zmian dzieje się w psychice. Burza hormonalna może zmienić Twój sposób reagowania na to, czego doświadczasz. Intensywność uczuć sprawia, że młodzież bywa drażliwa, kłóci się o byle co ale też mocno się wzrusza. Pamiętaj, zmiany są częścią życia. Ważne byście ufali sobie i mieli kogoś, z kim można dzielić trudne emocje. Czasem wystarczy po prostu być razem. Tak dla przypomnienia: wymień trzy charakterystyczne dla obu płci cechy świadczące o dojrzewaniu. Wśród odpowiedzi powinny się znaleźć: owłosienie pod pachami i w okolicach intymnych szybki wzrost, wzmożona praca gruczołów potowych i łojowych w skórze. Hormony płciowe wywołują w okresie dojrzewania takie zmiany, jak szybki wzrost włosy pod pachami i w okolicach intymnych zwiększone wydzielanie łoju i potu w skórze. U dziewcząt rosną piersi i pojawia się miesiączka. U chłopców zmienia się głos i pojawiają się polucje. Mamy nadzieję, że tym filmem rozjaśniliśmy nieco tajemnice dojrzewania. Jeśli Ci się podobało - zasubskrybuj nasz kanał.

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Angelika Apanowicz

Lektor: Dobrawa Szlachcikowska

Konsultacja: Małgorzata Załoga

Grafika podsumowania: Magdalena Adamska

Materiały: Dobrawa Szlachcikowska, Magdalena Adamska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Montaż: Dobrawa Szlachcikowska, Magdalena Adamska

Animacja: Dobrawa Szlachcikowska, Magdalena Adamska

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

Kmeel_Stock (Licencja Pixabay)
Free Videos (Licencja Pexels)
kdv888 (Licencja Pixabay)
Tima Miroshnichenko (Licencja Pexels)
Ron Lach (Licencja Pexels)
macrovector (Licencja Freepik)
macrovector (Licencja Freepik)
RODNAE Productions (Licencja Pexels)
cottonbro studio (Licencja Pexels)
cottonbro studio (Licencja Pexels)
KoolShooters (Licencja Pexels)
Anna Shvets (Licencja Pexels)
brgfx (Licencja Freepik)
Yan Krukau (Licencja Pexels)
Walter Leininger (Licencja Pexels)
Darcy Lawrey (Licencja Pexels)
mastervideoshar (Licencja Pixabay)
freepik (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
pikisuperstar (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
rawpixel.com (Licencja Freepik)
macrovector (Licencja Freepik)
Hedda Gabler (CC BY-SA 3.0)
freepik (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BIT0865 (CC BY-SA 4.0)
BIT0865 (CC BY-SA 4.0)
macrovector (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
dooder (Licencja Freepik)
Vectors Market (Licencja Flaticon)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg