Jak połączyć zalety transportu indywidualnego i zbiorowego? Rozwiązanie znaleźli studenci Uniwersytetu Zachodniej Wirginii w Morgantown. Samochody utykały tam w wielokilometrowych korkach, więc postanowiono zastąpić je modułową kolejką. Po liczącej 6 km trasie może jeździć ponad 70 dwudziestoosobowych busików, które mogą się ze sobą łączyć i rozłączać, w zależności od potrzeb pasażerów, a także omijać niektóre stacje, jeśli akurat nikt nie chce tam wysiadać. Pojazd można zamawiać na jednej z pięciu stacji, trochę tak, jak przywołuje się windę. Dzięki temu, że tory biegną głównie na wiaduktach, busiki nigdy nie stoją w korkach czas oczekiwania zwykle nie przekracza pięciu minut, a przez ponad 40 lat eksploatacji odnotowano ledwie dwa wypadki. Codziennie z transportu korzysta ponad 16000 studentów i pracowników uczelni. Stare powiedzenie mówi, że podróże kształcą ale warto się kształcić także w samej sztuce podróżowania. W tej lekcji zajmiemy się tak zwaną komunikacją zbiorową, czyli taką której zadaniem jest przewożenie wielu osób naraz. Potrafisz wymienić jakieś środki komunikacji zbiorowej? Pociąg, autobus, trolejbus, a w dużych miastach także tramwaj; w największych metro. Jak przygotować się do podróży? Najważniejsze to kupić bilet. Możesz to zrobić w aplikacji, kasie biletowej kiosku, automacie biletowym a czasem też u kierowcy. W tramwajach i autobusach bilety trzeba uaktywnić. Na przykład przez skasowanie. Jeśli jesteś uczniem lub studentem często korzystasz ze zniżek, albo z bezpłatnych przejazdów, ale musisz mieć dokument który Cię do nich uprawnia. Na przykład legitymację szkolną. A co dalej? O tym po orzeszku. Nikt nie lubi czekać na autobus czy tramwaj dlatego warto znać rozkład jazdy i wiedzieć, jak go czytać. Co prawda teraz w telefonach dostępne są aplikacje, które nie tylko powiedzą, o której przyjedzie Twój pojazd, ale nawet zaproponują Ci korzystne połączenia i przesiadki pozwalające jak najszybciej dotrzeć do celu. Na przystankach wciąż jednak królują papierowe rozkłady, takie jak ten na planszy. Jak się w nich połapać? Najpierw sprawdź numer autobusu lub tramwaju, którego dotyczy dany rozkład. Na naszej planszy to 83. Później odczytaj dzień. Komunikacja często inaczej kursuje w dni powszednie, a inaczej w weekendy, czy w okresach ferii. Dzień zwykle jest oznaczony na górze planszy z rozkładem. Teraz godzina. Zwykle wyszczególniona po lewej stronie rozkładu dziennego. I wreszcie konkretne kursy w danej godzinie oznaczone po prawej od niej. Patrząc na pomarańczową tabelę możesz odczytać, że w dni szkolne autobus 83 między godziną 12:00 a 13:00 odjeżdża o 12:06, 12:21, 12:36 i 12:49. Sprawdź i powiedz, ile kursów autobusu 64 odjeżdża z przystanku "Palmiarnia" między godziną 17:00 a 18:00 w sobotę? Cztery. Brawo! A między 16:00 a 17:00 w niedzielę? Tylko dwa: o 16:19 i o 16 :40. Nawet jeśli uważnie przestudiujesz rozkład jazdy w internecie i wyjdziesz o określonej porze, bywa, że na Twój pojazd musisz poczekać na przystanku. Zasady zachowania są takie same na każdym przystanku. Nie podchodź do krawędzi jezdni, torów czy peronu, póki pojazd się nie zatrzyma. Poczekaj na otwarcie drzwi i zawsze przepuść tych, którzy chcą wysiąść. To logiczne. Gdy wysiądą, w pojeździe znajdzie się więcej miejsca także dla Ciebie. Staraj się nie blokować miejsca przy drzwiach. Przesuń się w głąb pojazdu. Nie stój w miejscach przeznaczonych dla wózków dziecięcych i inwalidzkich. Pamiętaj, jeśli zobaczysz, że osoba z wózkiem lub na wózku wsiada do pojazdu masz obowiązek usunąć się z takiego miejsca. Jeśli nie masz miejsca siedzącego trzymaj się poręczy lub w inny sposób zapewnij sobie stabilną pozycję żeby przy gwałtownym hamowaniu albo na zakrętach nie stracić równowagi i nie wpaść na współpasażerów, albo samemu nie zrobić sobie krzywdy, na przykład upadając. W środkach komunikacji zbiorowej bywa tłoczno i niewygodnie. Warto przestrzegać komunikacyjnego savoir-vivre'u. Nie wsiadać do pojazdów z napojami ani jedzeniem które mogłyby kogoś pobrudzić. Muzyki słuchać tylko w słuchawkach. Nie prowadzić głośnych rozmów. Ustępować miejsca siedzącego osobom które mają problemy z poruszaniem się na przykład o kulach, czy z nogą w gipsie a także, jeśli widzisz, że ktoś po prostu źle się czuje. Specjalne oznaczenia miejsc siedzących wskazują, komu należą się one w pierwszej kolejności: kobietom w widocznej ciąży, osobom z małym dzieckiem na ręku osobom w podeszłym wieku. W autobusach, tramwajach, czy metrze często można spotkać specjalne oznaczenia piktogramy, ułatwiające orientację i przypominające o przestrzeganiu tych zasad. Oto najpopularniejsze z nich. Podróż pociągiem rządzi się trochę innymi prawami. Na dworcu także jednak spotkasz rozkład jazdy który warto umieć czytać, bo podawane są w nim nie tylko godziny przyjazdu i odjazdu konkretnego pociągu, stacja docelowa i przystanki pośrednie, na których się zatrzymuje, ale także peron i tor na którym należy go oczekiwać. I tak na przykład ekspres InterCity "Chrobry" odjeżdża ze stacji Szczecin Główny o czwartej jedenaście, z toru czwartego przy peronie trzecim. Zatrzymuje się między innymi w Stargardzie, Krzyżu, Poznaniu i Kutnie, a kończy bieg na stacji Warszawa Wschodnia o 10:26. To teraz zadanie dla Ciebie. Podaj peron i tor pociągu, który z Poznania Głównego odjeżdża o godzinie trzeciej oraz jego stację końcową. Na większych dworcach, oprócz papierowych rozkładów jazdy często spotkasz też elektroniczne tablice wyświetlające najbliższe przyjazdy i odjazdy, wraz z godziną numerem peronu i toru oraz ewentualnym opóźnieniem przyjazdu lub odjazdu względem rozkładu. Podróżując pociągiem pamiętaj żeby stosować się do oznaczeń takich, jak to zabraniające wychylania się przez okno. Podczas jazdy nigdy nie opieraj się o drzwi i nie próbuj ich otwierać przed całkowitym zatrzymaniem pociągu na stacji. Nie hałasuj, nie śmieć i nie spożywaj w przedziale potraw o intensywnym zapachu. Jeśli chcesz coś zjeść w podróży najlepiej udaj się do wagonu restauracyjnego. Kiedy przemieszczasz się środkami komunikacji publicznej, pamiętaj: nie jesteś w nich sam. Dbaj o swoje bezpieczeństwo oraz nie zapominaj o kulturalnym zachowaniu się względem innych podróżujących. Pamiętaj, zachowaj bezpieczną odległość od krawędzi jezdni, torów, czy peronu. Wsiadaj wyłącznie do pojazdu, który stoi. Przepuść osoby wysiadające z pojazdu. Nigdy nie przechodź na drugą stronę drogi jeśli pojazd ogranicza Ci widoczność. Zanim wyłączysz komputer, by wsiąść do pociągu byle jakiego, daj nam łapkę w górę i pamiętaj: Pistacja.tv kursuje 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.