Z tego filmu dowiesz się:

  • co to jest urządzenie i czy urządzenie jest wynalazkiem,
  • jak działają urządzenia,
  • do czego przydają się urządzenia,
  • czy trzeba być geniuszem, aby być wynalazcą.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Na pewno znasz słowo "wynalazek". Wynalazek to coś nowego, dzieło wynalazcy. Żeby być wynalazcą, trzeba być geniuszem prawda? Nieprawda! Każdy może być wynalazcą. Wystarczy mieć problem i dobry pomysł na jego rozwiązanie. Może o tym nie wiesz, ale całkiem sporo wynalazków powstało... z lenistwa. Ktoś po prostu nie miał ochoty już dłużej czegoś robić. Weźmy na przykład taki kran zwykły, w łazience lub w kuchni. Dawniej, żeby móc w domu umyć ręce trzeba było najpierw wziąć jakieś duże naczynie i pójść nad rzekę albo do studni a potem przytargać ten ciężar pod swój dach. Dziś woda sama płynie do naszych domów i to pod wysokim ciśnieniem. Żeby nie zalała nam podłogi na końcu rury musi być kran. To zmyślne urządzenie ma w środku przewierconą na wylot kulkę którą można obracać za pomocą kurka. Gdy przekręcimy kurek, kulka obróci się tak że otwór znajdzie się na wprost rury pozwalając wodzie płynąć. Gdy przekręcimy w drugą stronę otwór schowa się w obudowie uniemożliwiając przepływy wody. Genialnie proste, nieprawdaż? To rzecz jasna nie jest najnowszy wynalazek specjalistów od kranów. Większość Polaków ma w domu krany potrafiące mieszać wodę zimną i gorącą w dowolnych proporcjach, aby uzyskać taką o pożądanej temperaturze. Ich kulka, zwana głowicą, ma trzy otwory zamiast dwóch. Jeszcze nowocześniejsze krany potrafią regulować temperaturę w pełni automatycznie. Jest w nich dodatkowy, metalowy element który powiększa się, gdy jest mu gorąco a kurczy się, gdy jest mu zimno. Wystarczy sprytnie włożyć taki element do rury z ciepłą wodą, a będzie puszczał jej akurat tyle aby utrzymać stałą temperaturę. Kran automatycznie regulujący temperaturę fachowo zwany baterią termostatyczną to połączenie kilku prostych wynalazków w jedno bardziej złożone urządzenie. Taka sama zasada dotyczy wszystkich urządzeń Na przykład pralka to połączenie silnika zbiornika na wodę, grzałki i kilku zaworów czyli automatycznie otwieranych kranów do wpuszczania i wypuszczania wody. Oczywiście jest w niej również wiele czujników i komputer sterujący tym wszystkim ale to tylko dodatki do podstawowej funkcjonalności, żeby jeszcze bardziej ułatwić nam zrobienie prania. Wynalazcy dosłownie prześcigają się w pomysłach, jak zaoszczędzić nam wysiłku i zmartwień. Mając nowoczesną pralkę, nawet myśleć nie trzeba, bo sama odmierza ilość wody niezbędną do namoczenia określonej ilości ciuchów i wydłuży pranie, jeśli wykryje że są bardzo brudne. O tych czujnikach, jak i o całej pralce opowiem Ci w innych filmach tej playlisty. Wynalazcy tworzą nowe urządzenia żebyśmy nie musieli się męczyć ale też, żeby oszczędzić nasz czas. Mikser pozwala zrobić bitą śmietanę w 2 minuty a ręcznie trzeba by poświęcić dziesięć. Odkurzacz sprząta dywan w minutę. Gdybyśmy mieli tylko szczotkę i szufelkę robilibyśmy to godzinę. Wiertarka udarowa w kilka sekund załatwia pracę, która wykonywana ręcznie zajęłaby pół dnia. Telefon z internetem pozwala Ci natychmiast sprawdzić wysokość Pałacu Kultury w Warszawie podczas gdy jeszcze 30 lat temu żeby to sprawdzić, trzeba by się udać do tego pałacu, albo przewertować drukowaną encyklopedię, zakładając że mieliśmy ją w domu. Bez urządzeń nasz świat byłby nudny i nieciekawy, bo zajęci pracochłonnymi codziennymi obowiązkami nie mielibyśmy czasu na nic innego. Nie chodzilibyśmy do kina, nie oglądali telewizji nie czytali książek, nie grali w gry nie bawili się ze znajomymi. To dzięki wynalazkom możemy względnie tanio i różnorodnie odżywiać się i ubierać czy docierać szybko w odległe miejsca. Sprytne urządzenia poprawiają też nasze bezpieczeństwo. Dzięki hamulcom w rowerach nie wpadamy na drzewa. Tak, tak, kiedyś rowery nie miały hamulców... A miękkie opony i siodełka chronią nasze wrażliwe miejsca przed urazami na wybojach. Naprawdę wystarczy dobry pomysł i o ile lżej się żyje. Teraz to Ty zabaw się w wynalazcę. Na pewno znajdziesz problem, który warto by rozwiązać za pomocą jakiegoś urządzenia. Może twój telefon jest duży i często wypada Ci z rąk? A może twój kot jest głodny, bo drugi kot wyjada mu wszystko z miski gdy nie ma Cię w domu? Na pewno istnieje sprytne rozwiązanie. Jeśli chcesz napisz nam o swoim pomyśle w komentarzu. Urządzenia ułatwiają ludziom różne czynności i oszczędzają czas. Mogą wykonywać złożone czynności jeśli połączy się ze sobą kilka prostych urządzeń. Tak zbudowane są wszystkie urządzenia które nas otaczają. Żeby tworzyć wynalazki nie trzeba być geniuszem. Wystarczy określić problem i wpaść na dobry pomysł, jak go rozwiązać. Jeśli podobał ci się ten film daj nam łapkę w górę. To pomoże nam tworzyć kolejne wynalazki pomagające Tobie i innym w nauce.

Lista wszystkich autorów

Scenariusz: Andrzej Pieńkowski

Lektor: Dobrawa Szlachcikowska

Konsultacja: Dobrawa Szlachcikowska

Grafika podsumowania: Sumi Dynowska

Materiały: Anna Bednarek, Sumi Dynowska

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Montaż: Sumi Dynowska

Animacja: Sumi Dynowska

Opracowanie dźwięku: Aleksander Margasiński

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

cottonbro studio (Licencja Pexels)
Pixabay (Licencja Pixabay)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
The Potteries Museum & Art Gallery (Domena publiczna)
Bonhams (Domena publiczna)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
brgfx (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Animated Emoji (Licencja CC BY 4.0)
Pavel Ševela (Licencja CC BY-SA 3.0)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
cyfrowe.mnw.art.pl (Domena publiczna)
Motionflow (Licencja Freepik)
Popular Science Monthly Volume 14 (Domena publiczna)
Silvanus Phillips Thompson (Licencja CC0 1.0)
Clippers français, Claude and Jacqueline Briot, page 18 (Domena publiczna)
Jamesmcardle (Domena publiczna)
Joe Mabel (Licencja CC BY-SA 4.0)
FairyShrimp (Licencja CC BY-SA 4.0)
Carooo3 (Domena publiczna)
Joe Mabel (Licencja CC BY-SA 4.0)
Pixabay (Licencja Pixabay)
C♥naa Photografies (Licencja CC BY-ND 2.0)
StockSeller (Licencja Freepik)
Karolina Grabowska (Licencja Pexels)
freepik(Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Uncle good advice (Licencja CC)
freepik (Licencja Freepik)
sherry (Licencja Freepik)
vitaliiborkovskyi (Licencja Freepik)
Tima Miroshnichenko (Licencja Pexels)
prostooleh (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Monkey Business Images (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
fabrikasimf (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Library of Congress’s Prints and Photographs division (Domena publiczna)
Girona City Council (Domena publiczna)
Pärnu Museum (Licencja CC0)
Swedish National Museum of Science and Technology (Domena publiczna)
Swedish National Museum of Science and Technology (Domena publiczna)
Girona City Council (Domena publiczna)
Finnish Heritage Agency (Licencja CC BY)
U.S. National Archives and Records Administration (Domena publiczna)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
cottonbro studio (Licencja Pexels)
Tyler Francis (Licencja Pexels)
cottonbro studio (Licencja Pexels)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Marcin Białek (Licencja CC BY-SA 4.0)
Tarkowski (Licencja CC BY-SA 2.0)
Mat111q (Licencja CC BY-SA 4.0)
juicy_fish (Licencja Freepik)
Wikimedia Commons (Domena publiczna)
Philipp M (Licencja Pexels)
mockup.store (Licencja Freepik)
freepik (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
digdc (Publiczna domena)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
BlackBoxGuild (Licencja Freepik)
Freepik (Licencja Flaticon)