Ten materiał posiada napisy w języku ukraińskim
Z tego filmu dowiesz się:
- co to jest promil,
- jak obliczyć próbę złota i srebra,
- jakie wielkości przedstawiamy w promilach,
- jak obliczamy zasolenie mórz i oceanów.
Podstawa programowa
Autorzy i materiały
Wiedza niezbędna do zrozumienia tematu
Aby w pełni zrozumieć materiał zawarty w tej playliście, upewnij się, że masz opanowane poniższe zagadnienia.
Udostępnianie w zewnętrznych narzędziach
Korzystając z poniższych funkcjonalności możesz dodać ten zasób do swoich narzędzi.
Kliknij w ikonkę, aby udostępnić ten zasób
Kliknij w ikonkę, aby skopiować link do tego zasobu
Transkrypcja
Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.
Najprostszym sposobem na oszukanie klienta jest sprzedaż złota o niższej próbie niż przekonuje nieuczciwy jubiler. Aby nie dać się nabrać na tę prostą sztuczkę należy porównać wybity na biżuterii znak z tabelą polskich cech i znaków probierczych. Mam tutaj duży prostokąt który podzieliłem na 1000 mniejszych pól. Zamalowałem jedno pole na czerwono. Zapiszę teraz za pomocą ułamka jaką część całego prostokąta zamalowałem. Zamalowałem jedno pole z tysiąca. Mogę też powiedzieć, że zamalowałem 1 promil całego prostokąta. 1 promil całego prostokąta to jest jedna tysięczna. Słowo promil pochodzi od łacińskiego "pro mille" czyli "na 1000". Jeden promil to jest jedna tysięczna. Tutaj mam 4 promile i mogę już powiedzieć, że są to 4 tysięczne. Teraz na obrazku zamalowałem 4 z tysiąca pól czyli 4 promile całej figury. A jaką część figury zamalowałem teraz? 10 z tysiąca czyli 10 promili całej figury. Zwróć uwagę na jedną rzecz 10 tysięcznych to jest to samo, co jedna setna wystarczy, że skrócę zero w liczniku i mianowniku. Jedna setna, jak już wiesz, to jest 1%. 10 promili to jest tyle samo, co 1%. Ten sam prostokąt, który miałem przed chwilą podzieliłem tylko na 100 części. Mogę powiedzieć, że zamalowałem 1% całej figury albo, że zamalowałem 10 promili całej figury. Skoro już wiemy, jaką częścią całości jest 1 promil – to jedna tysięczna – to możemy przejść do takiego zadania: Średnie zasolenie Bałtyku wynosi 7 promili. Ile soli znajduje się w 1000 g czyli w jednym kilogramie morskiej wody? Sól stanowi 7 promili z 1000 gramów. Obliczmy, ile to jest 7 promili z tysiąca. Jak wiesz, 7 promili możemy przedstawić w postaci ułamka o mianowniku tysiąc. W takim razie 7 promili to jest 7 tysięcznych. Mnożę promil przez liczbę, z której ten promil obliczam i dokonuję obliczeń. Skrócę ze sobą zera i pozostanie mi 7 razy 1 podzielone przez 1 czyli 7. W 1000 g morskiej wody z Bałtyku mamy 7 g soli. Obliczenia rachunkowe wykonujemy tak samo jak w procentach. Tylko pamiętaj, że 1 promil to jest 1 tysięczna. Przejdźmy do takiego zadania: w Morzu Martwym w 1000 g słonej wody znajduje się 260 g soli. Jakie jest zasolenie Morza Martwego zapisane w promilach? Zastanów się, jaką część słonej wody z Morza Martwego stanowi zawarta w niej sól? Możesz to zrobić po zatrzymaniu filmu. W 1000 g słonej wody znajduje się 260 g soli dlatego sól to jest 260 tysięcznych słonej wody. Ten ułamek zamienimy teraz na promil i będzie to 260 promili. 260 tysięcznych to jest 260 promili. Próba złota i srebra to ilość szlachetnego kruszcu czyli albo złota, albo srebra, w masie wyrobu. Wyrażamy ją w promilach. Z taką wiedzą przejdźmy do następnych zadań. Próba złota, którą widzisz na obrazku, to 585. Oznacza to, że 585 promili masy pierścionka to czyste złoto. Cały pierścionek waży 4 gramy. Ile gramów złota potrzebne było do wykonania takiego pierścionka? Złoto w tym pierścionku to jest 585 promili z 4 g. Jakim ułamkiem możemy zapisać 585 promili? Będzie to 585 tysięcznych. Aby obliczyć, ile to jest 585 promili z 4 przemnożę ten ułamek przez 4. 585 razy 4 to jest 2340. W mianowniku pozostaje mi 1000. 2340 podzielone przez 1000 to jest 2,34. Dzieląc przez 1000 przesuwam przecinek o trzy miejsca w lewo. W czterogramowym pierścionku o próbie złota 585 mamy 2 i 34 setne grama czystego złota. Stanowi to 585 promili z całego pierścionka. Ostatni przykład w tym filmie: stopiono razem srebro i miedź z których wykonano srebrny łańcuszek. Jaką próbę srebra uzyskał złotnik jeśli łańcuszek składa się z siedmiu i 4 dziesiątych grama srebra oraz sześciu dziesiątych grama miedzi? Zadanie dla ciebie: zapisz za pomocą ułamka jaką część całego łańcuszka stanowi srebro. Cały łańcuszek waży 8 gramów. Mamy 7 i 4 dziesiąte grama srebra w ośmiogramowym łańcuszku. Wynik chcemy przedstawić w promilach dlatego rozszerzymy ten ułamek do ułamka o mianowniku 1000. W jaki sposób? Mianownik przemnożę przez 125 ponieważ 8 razy 125 to jest 1000. Licznik także przemnożę przez 125. 7 i 4 dziesiąte razy 125 to jest 925. 925 tysięcznych to ile promili? To jest 925 promili. W takim razie próba srebra tego łańcuszka to 925. 1 promil to jedna tysięczna pewnej wielkości. 10 promili to 1 procent. 1000 promili to całość. Zapraszam cię do obejrzenia pozostałych filmów z tej playlisty i zasubskrybowania naszego kanału na YouTube.
Ćwiczenia
Interaktywne ćwiczenia związane z tą wideolekcją.
Materiały dodatkowe
Inne zasoby do wykorzystania podczas zajęć z tego tematu.
