Z tego filmu dowiesz się:

  • jak wyszukiwać dane w tekście,
  • jak tworzyć tabele,
  • jak zamieszczać dane w tabeli,
  • jak przedstawić dane w czytelny sposób.

Podstawa programowa

Pobieranie materiałów

wideo ekran podsumowujący napisy

Licencja: cc-by-nc-sa.svg

Poniższe materiały są udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pl). Możesz je wykorzystywać wyłącznie jako całość, bez rozdzielania ich na indywidualne elementy składowe. Zabronione jest wycinanie, pobieranie, modyfikowanie, edytowanie i zmienianie elementów składowych (np. grafik, tekstów, dźwięków, logotypów). Licencja CC BY-NC-SA 4.0 nie obejmuje wykorzystywania elementów składowych w utworach pochodnych. Jeśli chcesz wykorzystać ten materiał w swoim niekomercyjnym projekcie, nie zapomnij wymienić jego autorów: Pi-stacja / Katalyst Education.

Transkrypcja

Kliknij na zdanie, aby przewinąć wideo do tego miejsca.

Niektóre tabele mogą osiągać niebotyczne rozmiary. To, co widzisz nazywamy tabelą stratygraficzna. W schematyczny sposób obrazuje przebieg historii Ziemi, która została podzielona na ery, okresy i epoki. Obecnie żyjemy w epoce o nazwie holocen która trwa już od prawie 12 tysięcy lat. Na ekranie mamy podane następujące informacje. W pewnej szkole, w roczniku 2004 są 4 klasy. W klasie A, uczy się 16 dziewcząt i 12 chłopców. Do klasy B, chodzą o dwie dziewczyny mniej ale za to o czterech chłopców więcej. W klasie C uczy się tylu uczniów ilu w klasie B i jest w niej tyle dziewcząt, ilu chłopców. Z kolei w klasie D jest tyle dziewcząt ile w klasie B i tylu chłopców ilu w klasie C. To jak, jesteś w stanie powiedzieć ilu uczniów jest w danej klasie? Cóż, ten tekst jest dosyć zawiły. Jeśli chcemy szybko znaleźć pewną informację to na podstawie takiej ściany tekstu nie będzie to łatwe. Jak sądzisz, jak możemy sprawić aby te dane były lepiej przyswajalne dla odbiorcy? A jakbyśmy zamieścili informacje w tabeli? To dobry pomysł. Do tej pory jedynie odczytywaliśmy informacje z tabeli. Najwyższy czas abyśmy stworzyli naszą własną. Co byśmy w niej zamieścili? Liczbę uczniów w poszczególnych klasach. Czy tylko tyle? Zauważ, że jesteśmy również w stanie powiedzieć, ile dziewcząt i ilu chłopców uczy się w danej klasie. Czy pamiętasz z czego składa się tabela? Z kolumn i wierszy. Kolumny ułożone są pionowo a wiersze poziomo. Co umieściłbyś w wierszach? Odpowiednie klasy. Ile ich mamy? 4 Klasę A, klasę B, klasę C, oraz klasę D. 4 klasy, 4 wiersze. Jakie informacje będziemy zamieszczać? Liczbę uczących się dziewcząt oraz chłopców w danej klasie. Czyli potrzebujemy jeszcze dodatkowych dwóch kolumn. Świetnie, nasza tabela powinna wyglądać w taki sposób. Przydałyby się jeszcze jakieś podpisy aby było wiadomo, co w niej zaznaczamy. W tej kolumnie są zawarte informacje o klasach, dlatego nazwijmy ją klasa. Tutaj zaznaczamy liczbę dziewcząt oraz chłopców czyli ogólnie liczbę uczniów w danej klasie. Świetnie, mamy już tabelę. Możemy przystąpić do jej wypełnienia. Zacznijmy od klasy A. I wróćmy do naszego tekstu. Co wiemy o tej klasie? Wiemy, że uczy się tam 16 dziewcząt i 12 chłopców. Wpiszmy te liczby do naszej tabeli. 16 dziewcząt oraz 12 chłopców. Świetnie. Zajmijmy się teraz kolejną klasą klasą B. Co o niej wiemy? Sprawdźmy w tekście. Wiemy, że chodzą tam o dwie dziewczyny mniej niż w klasie A. Ile dziewcząt jest w klasie A? 16 To ile ich będzie w klasie B? 16 minus 2, czyli 14. A ilu jest tam chłopców? O czterech więcej, niż w klasie A. W klasie A jest 12 chłopców. Ilu ich będzie w klasie B? 12 chłopców plus 4 czyli łącznie 16 chłopców. Świetnie. Uzupełniliśmy informacje o kolejnej klasie. Teraz czas na Ciebie. Zatrzymaj teraz film i spróbuj samodzielnie uzupełnić tę tabelę. Następnie włącz film ponownie i porównaj swoją odpowiedź z moją. Przejdźmy do klasy C. Wiemy, że jest tam tylu uczniów ilu w klasie B. I jednocześnie jest w niej tyle dziewcząt ilu chłopców. Liczymy, ilu uczniów jest w klasie B. 14 dodać 16 14 dodać 16, daje nam 30. Skoro jest tam tyle samo dziewcząt co chłopców, to oznacza, że uczy się tam 15 dziewcząt i 15 chłopców. Na koniec została nam klasa D. W klasie D jest tyle dziewcząt ile w klasie B i tylu chłopców ilu w klasie C. W klasie B jest 14 dziewcząt a w klasie C, 15 chłopców. Czyli w klasie D jest 14 dziewcząt i 15 chłopców. Świetnie. Utworzyliśmy naszą tabelę. Teraz w jasny i czytelny sposób widać ilu uczniów jest w danej klasie. Dobra robota. Mamy kolejne zadanie i kolejny tekst do przeczytania. W Europie znajduje się aż 5 z 10 najmniejszych krajów świata. Rekordzistą jest Watykan który zajmuje powierzchnia zaledwie 0,44 kilometra kwadratowego i mieszka tam 1000 osób. Inne miasto—państwo Monako zamieszkuje 37 tysięcy osób a kraj ma powierzchnię około 2 kilometrów kwadratowych. Sporo większe San Marino zajmujące powierzchnię 61 kilometrów kwadratowych jest zamieszkane przez około 33 tysiące ludzi. Pozostałe dwa kraje, Liechtenstein i Malta mają odpowiednio powierzchnię 160 i 316 kilometrów kwadratowych. W Liechtensteinie mieszka około 38 tysięcy osób a na Malcie sporo więcej blisko 445 tysięcy. Uff. Sporo tego tekstu, nie sądzisz? O czym mówił ten fragment? O najmniejszych krajach w Europie. Jakie informacje mamy w nim podane? Wiemy, jaka jest powierzchnia i ile osób mieszka w tych poszczególnych krajach. Spróbujmy przedstawić te informacje w postaci tabeli. Co zamieszczamy w wierszach a co w kolumnach? Ja umieściłbym w wierszach odpowiednie kraje. Jakie to kraje? Sprawdźmy. Watykan, Monako, San Marino Liechtenstein i Malta. Łącznie 5 krajów. Mamy w takim razie 5 wierszy z danymi. Ile musimy dodać kolumn? Jedna na powierzchnię a druga na liczbę ludności. Czyli 2. Podpiszmy jeszcze naszą tabelę aby była czytelna. W tej kolumnie zamieszczone są kraje. W tej zamieścimy powierzchnię. A w tej ludność. Cała nasza tabela mówi o najmniejszych krajach w Europie. Zabierzmy się do uzupełnienia. Zacznijmy od pierwszego kraju na liście czyli od Watykanu. Poszukajmy informacji o nim w tekście. Watykan zajmuje powierzchnię zaledwie 0,44 kilometra kwadratowego i mieszka tam 1000 osób. Pierwszy wiesz uzupełniony. A teraz zatrzymaj film i spróbuj samodzielnie uzupełnić tę tabelę. Następnie włącz film ponownie i porównaj swój wynik z moim. Możemy wyczytać, że Monako zajmuje powierzchnię 2 kilometrów kwadratowych i mieszka tam 37 tysięcy osób. Kolejny kraj, San Marino ma powierzchnię 61 kilometrów kwadratowych a mieszka tam 33 tysiące ludzi. Liechtenstein ma powierzchnię 160 kilometrów kwadratowych i jest zamieszkany przez 38 tysięcy mieszkańców. Natomiast Malta ma powierzchnię 316 kilometrów kwadratowych i mieszka tam aż 445 tysięcy osób. Świetnie. Nasza tabela jest już uzupełniona. Nie było to trudne, prawda? Pokażę Ci jeszcze parę sztuczek przydatnych w pracy z tabelami. Po pierwsze, nie irytowało Cię że musiałeś tutaj wszędzie wpisywać kilometry kwadratowe? Jest na to prosty sposób. Wystarczy podać jednostkę w tytule kolumny. Zamiast powierzchnia powierzchnia w kilometrach kwadratowych. Tak to teraz wygląda. W fizyce i wielu innych dziedzinach nauki jest to powszechnie stosowane. Zwróć teraz uwagę na drugą kolumnę. I zauważ, że wszystkie dane są tutaj podane w tysiącach. Możemy tutaj zrobić podobny zabieg i zamiast ludności podać w tytule kolumny ludność w tysiącach. Nie sądzisz, że od razu lepiej to wygląda? Gratulacje. Wiesz już, jak tworzyć tabele. Przy tworzeniu tabeli musimy wiedzieć jakie dane chcemy w niej przedstawić oraz co powinno być zamieszczone w wierszach, a co w kolumnach. Często tabelę można uprościć poprzez podanie jednostek w tytule kolumny. Pamiętaj o podpisaniu kolumn wierszy, oraz całej tabeli. Zobaczyłeś właśnie film z playlisty o porządkowaniu informacji. Zachęcam Cię do zobaczenia innych filmów z tej playlisty a także do zasubskrybowania naszego kanału na YouTubie PistacjaMatematyka.

Lista wszystkich autorów

Lektor: Damian Artyszak

Konsultacja: Maria Mędrzycka

Grafika podsumowania: Valeriia Malyk

Materiały: Damian Artyszak, Valeriia Malyk

Kontrola jakości: Małgorzata Załoga

Napisy: Klaudia Abdeltawab, Татьяна Кравец

Produkcja:

Katalyst Education

Lista materiałów wykorzystanych w filmie:

United States Geological Survey (CC 0)
mihnea (CC 0)
SKopp (CC 0)
Zscout370 (CC 0)
Mnmazur (CC 0)
OpenClipart-Vectors (CC 0)

Licencja:

Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowej

cc-by-nc-sa.svg